WWJD: Je kind leren schelden

scheldenHaast iedereen vindt dat het niet mag maar iedereen doet het, de één wat meer of wat grover dan de ander.  Op facebook werd laatst een foto gepost tegen schelden met ‘kanker’. En ik snap het: dit als scheldwoord is kwetsend omdat velen (in)direct geraakt worden door deze rotziekte.

Mijn primaire reactie op de foto was ‘Schelden moet sowieso niet.’ Maar stiekem (vergeef me, ik weet ook niet waarom) stoorde ik me aan het feit dat kanker er als scheldwoord tussenuit gehaald werd. Komen er ook foto’s op facebook tegen schelden met kut, lul, bitch, homo of tyfus? Er zijn op deze wereldbol meer mensen met een lul dan met kanker en ook kut vind ik hoogst ongepast. Dus waarom focussen op ‘kanker’ als we het over schelden hebben? …

Moeten we wel tégen schelden zijn? Schelden is een manier om je eigen boosheid en frustratie te uiten wanneer dat met gewoon overleggen niet meer kan. Door te schelden met iets ‘erg’ laat je de ander (hopelijk) schrikken over hoe intens zijn gedrag je raakt. Schelden is een manier van communiceren wanneer woorden niet afdoende zijn. Vooral voor pubers want juist zij zitten in een fase dat ze moeten leren zichzelf te onderscheiden en daar hoort bij dat ze uitdrukken hoe erg iets ze raakt. Lastig genoeg zijn ze nog niet bij machte om daarbij niet in extremen te vervallen. Dit heeft met hersenontwikkeling zowel als met woordkennis en opvoeding te maken, maar absoluut niet met opvoeding alleen!

Helaas is onze samenleving steeds softer aan het worden. Kunnen we steeds minder hebben. Wanneer iemands gedrag een langdurige, slopende en zeer verdrietige uitwerking op je heeft mag je vooral niet de vergelijking met kanker maken (wat dan  juist het goede woord is.). We leren onszelf en onze kinderen vooral om boosheid in te houden, niet te laten zien hoe gefrustreerd je bent en vooral niet uiten, want dat hoort niet. Met als gevolg dat verontwaardiging en onvrede aan het sudderen gaan en uiteindelijk uitmonden in een uitbarsting van jewelste, een burn out, extreem gedrag, verwijdering of … .

 

Het is misschien een niet zo populaire mening maar ik denk dat schelden per definitie wel ok is. Je moet alleen weten hoe, waarom en wanneer.  De manier waarop je scheldt kan goed of (meestal) fout zijn… niet alles maakt dat schelden geoorloofd is… lang niet elke situatie is geschikt om te schelden.

Jezus schold. Schelden is dus ‘bijbels’. Schelden is christelijk. Nouja, laten we het genuanceerder zeggen: schelden hoeft niet zondig te zijn.  Addergebroed (ouderwetse versie van naaier wat mij betreft) en wit gekalkte graven waren Jezus’ favorieten. In die tijd en die omgeving was het niet ondenkbaar dat je gebeten werd door een giftige slang. Na een beet waren je overlevingskansen erg klein. Adders waren er genoeg en het kon iedereen overkomen… De gemiddelde leeftijd lag ook niet (meer) zo hoog als nu, oorlog en politieke onvrede was orde van de dag en graven werden met enige regelmaat hergebruikt, mede daarom werden ze ook ‘opgelapt’ en witgekalkt: om het mooier te doen lijken dan dat het was, maar aan de binnenkant zat rottigheid (letterlijk). Iedereen had dus (net als met kanker) (in)direct te maken met deze omstandigheden. Toch gebruikt Jezus deze termen om uit te drukken hoe gefrustreerd, verontwaardigd en boos hij is. Van minstens 1 geval is bekend dat hij er ook agressief bij werd en stoelen, tafels ea. tegen de grond aan smeet.  Maar hij koos wel uit wanneer het ‘ok’ was om te schelden. Het hoe, waarom en wanneer zijn cruciaal.

 

Laatst had zoon 2 een soort van verhitte discussie met zoon 1. Hij had geleerd dat iets niet mocht wat zoon 1 wel wou doen. Een derde persoon mengde zich stiekem in de discussie door achter de rug van zoon 2 om, zoon 1 op te stoken zijn zin door te drijven. Zodra ik dit door kreeg maakte ik het ‘openbaar’ en vermaande deze volwassene om vooral niet stiekem deze onenigheid aan te wakkeren. Zoon 2 was diep verontwaardigd, keek de persoon in de ogen en zei ‘Naaier!’. Ik kon er niet boos om worden. Heb hem ook niet terecht gewezen. Hij had gelijk en ondanks zijn niet zo fraaie woordkeuze maakte hij de ander wél gelijk duidelijk dat deze onfair en partijtrekkend bezig was en dat hij zich verongelijkt voelde. Ik was zelfs een beetje trots op hem (vooral omdat hij het bij dat ene woord hield en de situatie daarna liet voor wat het was.) hij had het hoe, waarom en wanneer goed uitgekozen.

Schelden moet kunnen. Net als snoepen. Net als seks. Alleen kan het niet zomaar, altijd of overal en is t lang niet altijd gepast. Maar ‘verbieden’ is net zoiets als je puber ‘verbieden’ junkfood te eten… We kunnen beter onze kinderen leren hoe, wanneer en waarom schelden wel kan. Anders doen ze t stiekem, liegen erover of dragen ze de gevolgen van opgekropte frustratie…
 

Ik ben trouwens wel benieuwd … hoe leer jij je kind zijn boosheid en frustratie (ten opzichte van de ander) uiten?

 

 

Noot:

Voor iedereen die (in)direct met kanker te maken heeft, ik wil met bovenstaande in geen enkel opzicht afbreuk doen aan het lijden en verdriet wat dit met zich meebrengt. Ook ik vind dat de naam van deze ziekte veel te vaak, ongepast, toegepast wordt.

Bron foto: Ad.nl

Kankerzooi

Dan heb je de rollercoaster gehad van onderzoeken en toestanden omdat er een kleine tumor in je borst zat – krijg je te horen dat ie goedaardig is en mag je naar huis om een week later een dierbaar iemand aan die ene rotziekte te begraven… Om nog geen week later een chirurg aan de lijn te hebben die aangeeft dat ‘het team’ het niet helemaal eens was met de uitslag. Of ik mogelijk belang had bij een bioptie of dat ik er liever voor koos over een half jaar weer een mammo te doen… Natuurlijk ga je voor de bioptie. Ergens een week later zou hij gepland worden, ik zou vanzelf bericht krijgen. Echter, de volgende ochtend kon ik om mijn voicemail een ziekenhuisassistente horen zeggen “Dit is de assistente van dokter x – wilt u mij zo snel mogelijk terugbellen?”  Het tweede bericht op m’n voicemail was van nog geen 10 minuten later. Exact dezelfde boodschap; of ik zo snel mogelijk wilde terugbellen op nummer y…  Dan krijg je even kippenvel en als je al nekhaar hebt staat dat spontaan recht omhoog. Als ze de eerste keer al onzeker waren – en me nu ineens bellen … ‘Wat is er aan de hand? – heu aan de tiet’  Nou, ‘schrikken’ is nogal een understatement.

Snel teruggebeld om ‘gewoon’ te horen dat ze me de volgende middag graag zagen voor een bioptie – een brief zou te laat aankomen, vandaar het belletje. Allemachtig, je bent al bang voor het ergste, dan krijg je zo een bericht… pff

Anyway – de volgende middag op tijd weer in het ziekenhuis. Krijg je een briefje onder je snufferd waar 1 of andere term op staat van wat de radioloog moet onderzoeken. ‘Lang leve google’ dacht Jurgen toen hij de term intikte op zijn iphone, tot we lazen dat het om een zeldzame woekerende vorm tumor gaat die kwaadaardig kán worden. Op dat moment vervloekte ik het internet. Even begreep ik waarom de boom van kennis over goed en kwaad verboden terrein was voor Adam en Eva …

De radioloog nam in ieder geval uitgebreid de tijd om al onze vragen te beantwoorden – bleek dat de laborant en hij het niet met elkaar eens waren, de één dacht het ene en de ander vond dat niet passen bij het beeld wat hij had. Beeld – het gaat hier om mijn tiet heren! Genoeg ‘beeld’ volgens mij… Maar voor we het wisten stonden we weer buiten. Te wachten. Een week wachten in het verschiet. Onnodig om te zeggen dat ik afgelopen week chaotisch en erg vergeetachtig was… niets kwam uit mijn handen. Het huis verstofte waar ik bij stond. En arme Jur – kermend van de rugpijn- verstofte net zo hard mee.

 

Anyway, vanmiddag stonden we er dus weer.  Het wachten duurde lang. Uiteindelijk word je dan zo een steriel hokje ingeduwd waar je hoort dat het dan toch niets is. Alles wat er zit is goedaardig (vond Jur al al die jaren, maar fijn dat het nu ook medisch bevestigd werd :))

 

Maar het moet nog landen… alles lijkt nog heel onwerkelijk… behalve dan dat ik zo naar de kapper ga. Voorlopig geen chemo voor mij dus kan ik met een gerust hart mn onbenullige centen aan zoiets heel onbelangrijks als een mooi kapsel uitgeven.

Kanker zet je stil

En dan staat je leven ineens helemaal stil. Een afspraak bij de kapper lijkt zinloos en je vraagt je af of je je laarzen niet voor niks naar de schoenmaker hebt gebracht… “Ik ga niet aan een pruik” dacht ik nog. “Blijf ik werken?”  “Als ik kaal word, laat ik ‘2 die is 2 gain’ op mijn hoofd tattoeëren” … Je gedachten gaan alle kanten op en je wordt spontaan een doemdenker; op het ergste voorbereid.

De huisarts schrok zichtbaar. Het ‘knobbeltje’ bleek een hele ‘knobbel’ en ik moest op zeer korte termijn een mammo- en echografie. Hij belde gelijk het ziekenhuis. De volgende dag kon ik al terecht. De enge verhalen over pijnlijke mammo’s had ik al gehoord. Gelukkig vond ik het niet echt pijn doen; maar zodra je denkt ‘Só, das plat” , dan kunnen ze nog platter … Was ik ff blij dat het geen verpleger maar verpleegster was die mijn voorgevel zo dun mogelijk moest zien te knijpen! Ik denk dat ik dat helemaal genant zou hebben gevonden. Uit de echo erna bleek direct dat er heel wat cystes zaten. Het leek wel een druiventros. Maar ze waren allemaal zo klein, dat kon de pijn niet echt verklaren. “Dan maar een punctie” luidde het vonnis. “Zullen we dat ook maar gelijk doen? Of wil je een nieuwe afspraak?” Nee, nog langer wachten zeker, doe maar gelijk, hoewel ik me niet echt kon verheugen op een naald die in m’n tiet zou roeren.

Voor ik het wist stond ik weer op de gang en werd ik voor een afspraak doorverwezen naar de mammapolie (mamma = borst in het latijn – wist ik ook niet). Dan begint het ‘lange’ wachten. Woensdags zou ik de uitslag krijgen.  Ondertussen hoorden we dat een dierbaar iemand – als gevolg van uitgezaaide borstkanker, erg slecht lag en opgenomen werd in het ziekenhuis voor een bloedtransfusie… Het ‘wat als’-scenario werd even heel erg confronterend. Ik kon alleen maar bedenken ‘Waarom ik niet?’ – Waarom zou het mij bespaard blijven en een ander niet? …

Woensdagochtend kwam het verlossende woord; er zat wel een gezwel, maar het was goedaardig. Er hoefde niet geopereerd te worden; het gezwel was van die aard dat er  een kans was dat deze weer vanzelf zou verdwijnen, over een half jaar voor de zekerheid nog een onderzoek… Opluchting. En toch konden we niet echt blij zijn… Els zou het niet halen… Donderdagochtend is ze overleden.

En zo sta je even helemaal stil…

Omhoog ↑