Ik ben tegen elke vorm van discriminatie (leeftijdsdiscriminatie, vrouwendiscriminatie, discriminatie op basis van uiterlijk of nationaliteit…)
Ik ben ook tegen vandalisme en tegen geweld.
En tégen het meelopen omdat iets ineens hot en happening is.
We kunnen de geschiedenis niet wissen. Het weghalen van standbeelden of veranderen van straatnamen verandert de geschiedenis niet. Het ontkent deze juist. Het stopt de boel in de doofpot. Is dat wat we willen? Willen we niet juist bewustwording? Bekendheid? Een betere samenleving? Gaan we dat bereiken door plunderingen of vandalisme?
Willen we onze kinderen leren dat racisme en discriminatie zo erg is dat het rechtvaardigt dat we andermans eigendommen vernielen? Of dat je als slachtoffer ervan net zo discriminerend mag zijn naar alle ‘witte’ mensen en ze standaard mag beschuldigen van ‘white priveledge’ als ze het even niet met je eens zijn?
Want als dat het geval is: dan moet ik op school toestaan dat een leerling die gepest wordt om haar armoedige afkomst en uiterlijk het eigendom van haar medestudent mag vernielen. Immers als zij de merktas en merkschoenen van haar klasgenoot ziet als symbool van opportunisme – en zij gepest wordt om haar armoede… dan mag ze die spullen toch bekladden?
Misschien een overtrokken vergelijking. Nou ja – laat het misschien er maar van af. Maar toch… Ik wil schoolpesterijen in geen enkel geval vergelijken met institutioneel racisme… ik wil hiermee wel een punt maken.
Als vandalisme om grote dingen mag: dan mag het ook om kleine dingen. Of zie ik dat zo krom? Of wie vertelt mij waar de grens ligt?
Tony Chocolonely bedacht dat ze wel aan ‘streetart’ konden doen om zich ze uiten tegen racisme. Het was in mijn bescheiden witte onwetendheid echter niets meer of minder dan een slappe marketingstunt of in ieder geval een misplaatst statement.
Want dat standbeeld wat zij nu ineens in de verdomhoek zetten en wat zij niet vinden kunnen in de buurt van hun winkel: dat staat er al jaren. Ze kozen er zelf voor dáár hun winkel te openen. Jarenlang hebben ze er niets van gevonden.
En sowieso: sinds wanneer is het bekladden van een beeld ‘street art’. By all means, je kan de boel verdraaien en dat verdraaien tot kunst verheffen! (Zeg dat tegen de bedrijven die meermaals mogen dokken om graffiti van hun muren te laten verwijderen) En heeft Tony’s ooit – in de landen waar ze pleiten voor eerlijk handel drijven – de huizen van de oneerlijke handelaars beklad? Nee natuurlijk niet! Dat zou ze de kop kosten. Dat kan in die cultuur niet!
Nou het kan ook niet in de Nederlandse cultuur!
Maar dat ik dat vind ligt vast aan mijn white priveledge onwetendheid. Of het feit dat ik ‘maar’ een ‘import Nederlander’ ben. Vergeef me.
(Disclaimer: met deze blog wil ik niemand beledigen, noch ontken ik het kwaad wat racisme heet. Zie hierover mijn vorige blog. Wel wil ik ermee mijn ongenoegen delen over oa. het vermeende goedpraten van vandalisme – en ja dat doe ik met mijn eigen schurende stijl. )
Toen Charlie Hebdo koelbloedig werd vermoord en Parijs werd opgeschud met de gewelddadige vorm van terrorisme postten mensen massaal op social media hun profielfoto met ‘Je suis Charlie’ of ‘Stand by Paris’. Als blijk van medeleven.
Toen België werd opgeschud door een terroristische aanslag reageerde ook ik met een profielfoto die de kleuren van België weergaf.
Een tijdje geleden was er de ‘kom op tegen kanker’- campagne.
Niemand haalde het in zijn hoofd om in bovengenoemde gevallen te zeggen “Stand by all” of “Kom je ook op tegen longemfyseem of Alzheimer? Want dat zijn ook nare aandoeningen!”
Je steun betuigen en opkomen voor het ene, betekent niet dat je tégen het andere bent. Het heeft mij even geduurd voor ik me dat realiseerde in de Black Lives Matter campagne. Mijn eerste reactie was ‘All lives matter’. En natuurlijk tellen ook álle levens. Maar in gesprek met een aantal Afro Amerikaanse dames werd het me duidelijk dat het niet gaat om een tegenstelling. Zij voelen zich gediscrimineerd, achtergesteld, benadeeld. En met deze leuze vragen ze aandacht voor hun zaak. Net zoals het kankerfonds aandacht vraagt voor kanker en niet voor Alzheimer.
Vervolgens dacht ik – excuus voor mijn onwetendheid- dat het hier in NL heel anders is dan in Amerika. En ja het is anders. We zijn als gezin 1x in aanraking gekomen met hele boze Amerikanen die de politie hadden gebeld. En ik kan je vertellen; dat was niet leuk. Zeg maar gerust eng. Het is absoluut anders. Maar racisme komt ook in Nederland en België voor. De belastingdienst is daar een zeer recent en duidelijk voorbeeld van.
Dan zou je nog kunnen zeggen ‘Ik doe niet mee met de hype door op social media me uit te spreken.’ Is je goed recht. Om eerlijk te zijn, dat was ook mijn eerste reactie. Maar is ook dat niet een beetje jezelf distantiëren? Omdat het jou niet dichtbij genoeg komt? Omdat het niet belangrijk genoeg is? Omdat je stiekem – het idee hebt dat je jezelf moet verdedigen en bij je punt wil blijven dat jij geen racist bent en dat dus niet hoeft? Is dat niet precies wat ‘white priveledge’ is? Nu kan het zijn dat je altijd politiek correct bent en je nooit uitspreekt … dat is op zich prima. Maar voor mij ging dat excuus niet op.
Voor ik me uitsprak ben ik dus eerst in gesprek gegaan met een paar dames die racisme aan den lijve ondervonden. En ik sprak me uit op social media. En toen las ik op facebook de hartkreet van een mede-lander. Of de kerk zich ook hiertegen kon uitspreken. Mijn eerste reactie: wederom ‘Waar is dat voor nodig! Je verwacht toch ook niet van alle moslims dat ze zich tegen IS uitspreken? Alsof moslims per definitie voor IS zijn?? En hubby heeft een paar weken geleden nog gepreekt over hoe we ons horen te gedragen in de kerk. Voor racisme is er in de kerk geen plaats. Maar is dat zo?
Is er voor racisme en discriminatie en sociaal onrecht geen ruimte in de kerk? Of is dat er wel en zou het er niet moeten zijn?
Het is al een aantal jaar geleden. Dus ik kan het nu wel vertellen. Maar ook ik heb pijnlijk ondervonden dat discriminatie wel degelijk de kerk in sluipt. Al sinds jaar en dag heb ik moeite met het zingen van het volkslied in de kerk. Velen vinden het een mooie traditie, maar ik vind het niet rijmen dat je de ene keer zingt ‘Want de geest doorbreekt de grenzen die door mensen zijn gemaakt …’ en de andere keer heel nationalistisch die grenzen in ere houdt door het volkslied. En hoewel ik me echt Nederlander voel – me heb laten nationaliseren- ik ga in de kerk niet staan wanneer dit lied gezonden wordt. Toen ik dit voorzichtig aankaartte kreeg ik echter een furieuze reactie ‘Je past je maar aan aan Nederland. Je moet maar wennen aan ONZE gebruiken.’ Ineens was ik weer ‘de buitenlander’. Nodeloos om te zeggen dat ik al 14 jaar in NL woonde, mijn best deed om zo accentloos mogelijk te praten, al jaren werkte in het VO, me met hart en ziel inzette in de kerk en keurig mijn belasting betaalde… Ik moest me als buitenlander maar aanpassen. Wat heb ik gehuild, wat voelde ik me buitengesloten. En zo zijn er meer voorbeelden. Dit is dan geen racisme. Wel discriminatie. Pijnlijk, hard en in de kerk.
Terug naar racisme. Denken dat racisme geen voet heeft in de kerk of in de NL samenleving is een illusie. Dat je het niet ziet komt misschien omdat je het als ‘wit persoon’ zelf nooit ervaart. Wat we op z’n minst kunnen doen is de ander serieus nemen wanneer hij of zijn aangeeft hier last van te hebben. Wat we op z’n minst kunnen doen is luisteren (als in actief luisteren en het gesprek aangaan.) En we kunnen het gedrag van een ander niet veranderen. Maar jouw stem laten horen is geen druppel op de gloeiende plaat. Jouw stem laten horen is niet meelopen met een hype. Jouw stem laten horen is bijdragen aan bewustwording. Jouw stem laten horen is de ander laten weten ‘Ik hoor je, ik zie het lijden, ik sta achter je.’
Black lives matter.
(Onderaan vind je een pdf van deze tekening, vrij te gebruiken voor in je eigen bulletjournal of biblejournaling. Tekening geïspireerd door een foto van @gigi_esohe) Meer van mijn maaksels vind je op instagram.
When Charlie Hebdo was murdered and Paris was shaken up by the violence of terrorism, people massively posted their profile picture with “Je suis Charlie” or “Stand by Paris” on social media. As a token of compassion.
When the Belgium airport was shaken by a terrorist attack, I also reacted with a profile photo that reflected the colors of Belgium.
A while ago there was the “fight against cancer” campaign. Nobody dared to say “Stand by all” or “Do you also stand up against lung emphysema or Alzheimer’s? Because those are also unpleasant conditions!”
Expressing your support and speaking up for one does not mean you’re against the other. It took me a while to realize this is also the case in the Black Lives Matter campaign. My first reaction was “All lives matter”. And of course all lives count equally. But in conversation with a number of African American ladies it became clear to me that it’s not a contradiction. Saying Black lives matter doesn’t exclude Whites. They feel discriminated against, disadvantaged. And with this slogan they draw attention to their case. Just as the cancer fund draws attention to cancer and not Alzheimer’s. Making it ‘All lives matter’ draws the attention back.
Then I thought – pardon my ignorance – that it ‘s different here in the Netherlands than in America. And yes it is different. As a white family we once came in contact with very angry Americans who had called the police on us. And I can tell you; That wasn’t fun. You can say scary. And we’re not even black. So it’s absolutely different. But racism also occurs in the Netherlands and Belgium. The tax authorities here are a very recent and clear example of this.
Then you could say “I’m not participating in the hype by speaking up on social media.” It’s your right. To be honest, that was my first reaction also. But isn’t that distancing yourself from it a little? Because it doesn’t get personal enough to you? Because it’s not important enough? Because you secretly – feel that you have to defend yourself and want to stick to the point that you are not a racist and you don’t have to? Isn’t that exactly what “white priveledge” is? Now it is possible that you are always politically correct and you never speak out against anything … that’s fine. But that excuse didn’t work for me.
Before I decided to speak up, I started talking to a few ladies who experienced racism firsthand. And then I read the heart cry of a fellow Dutch on Facebook. He asked if the church could speak out against racism. My first reaction – once again – “What is that necessary for? You don’t expect all Muslims to speak out against ISIS, do you? As if Muslims are by definition for IS ?? And hubby preached a few weeks ago about how we should behave in church. There is no place in the church for racism. Why does the church need to speak up? Butis there really no room for racism and discrimination or social injustice in church? Or is it and should it not be?
It’s been several years. So I can tell you now. But I have also experienced painfully that discrimination does creep into the church. For years I had trouble singing the national anthem in church. Many find it a beautiful tradition, but I do not think it rhymes with the Dutch hymne that says “Because the Spirit breaks through the borders that have been made by people …” And although I really feel Dutch – I have been nationalized – I do not stand in church when this song is sung. When I cautiously tried to addressed this, I got a furious response “You will adapt to the Netherlands. You have to get used to OUR customs. ” Needless to say that I had been living in NL for over 14 years, did my best to speak as accent less as possible, worked in high school and paid taxes … I had to adapt as a foreigner. I was a foreigner. I cried my eyes out and felt excluded for al long time …
Back to racism. To think that racism has no place in the church or in the NL society is an illusion. Maybe you don’t see it because you -as a white person- never experienced it. But the least we can do is to take the other person serious when he or she indicates that he is bothered by this. The least what we can do is listen (as in active listening and engaging in conversation.) And maybe we cannot change someone else’s behavior. But making your voice heard is not a drop in the ocean of needs! Making your voice heard is not part of a hype. Making your voice heard is contributing to awareness. Making your voice heard is letting the other person know “I hear you, I see the suffering, I am behind you.”
Black lives matter.
The drawing I created, can be downloaded below for free- just for personal use in bulletjournal or biblejournaling. The drawing is inspired bij a photo of @gigi_esohe. More of my creations can be found on instagram.
