Blog

Waarom twijfel een onderdeel is van je creatieve proces.

Twijfel en onzekerheid MOETEN een onderdeel zijn van je creatieve proces – 3 redenen waarom!

Ten eersteOnzekerheid is de ruwe diamant van zelfvertrouwen. Je moet er aan schaven en aan werken; er jouw unieke vorm aan geven. En je krijgt dat zelfvertrouwen alleen maar door te blijven proberen en te blijven doen! … Dus tijdens het schetsen en tekenen: onthoud dat!

Ten tweede – deze vind ikzelf erg mooi… Je ontdekt geen nieuwe oceanen wanneer je niet de moed hebt om het zicht op de kust te verliezen. Vooraf heb je geen idee of en wat je zult bereiken met je tekenen. En natuurlijk voel je dan twijfel en onzekerheid. Dat hoort erbij. En van de 10 keer dat je probeert vind je 9 keer helemaal niets … maar die tiende keer … onthoud: als creatieveling ben je een ontdekkingsreiziger!! Dus teken, schilder en ga je gang!

En als derde … De kracht ligt niet in perfectie … maar juist in imperfectie. Imperfectie maakt de wereld, creativiteit en zelfs het leven juist zo interessant. Juist in imperfectie vind je ware schoonheid en groei. Dus maak fouten tijdens het tekenen en schilderen!

    Dit is trouwens ook de mindset van mijn nieuwe cursus ‘waardevol creatief! In deze online cursus zit een beetje van mijn ziel. Niet zozeer op tekenvlak. Maar wel qua mindset: omdat het normaal is om te twijfelen aan jezelf. Maar ook omdat het NIET goed is om daarin te blijven hangen. Niet qua creativiteit, niet qua eigenwaarde.

    Over deze les (foto hieronder) ben ik erg onzeker- “Is het cartoonig genoeg? – Is het ‘spannend’ genoeg om te tekenen? – ‘Is het niet te moeilijk?’ … onzekerheid en twijfel…

    Maar ik laat hem erin zitten … in het kader van ‘practice what you preach.

    Wat zijn jouw gedachten hierover?

    over mijn falen in 2023 …

    Jeetje -als je het zo op een rijtje zet…

    Het zat me al bijna een maand niet lekker … natuurlijk koos ik er heel bewust voor om de decembermaand wat rustiger aan te doen. Maar op 1 of andere manier voelde ik me leeg – alsof ik enorm faalde op gebied van mijn bedrijf … al had ik het extra druk op school en wist ik vooraf dat de decembermaand niet mijn meest productieve maand zou zijn als bedrijf – en met de feestdagen werd ik voor mijn gevoel ook behoorlijk geleefd … en dus had ik het niet meer op een rijtje. 

    Met als gevolg: twijfel. Twijfel alom.  Doe ik het nog wel goed? Moet ik niet stoppen met mijn bedrijf? Heb ik het niet te hoog in mijn bol? Voor de hoeveelheid werk die ik verzet … ben ik wel succesvol genoeg?? 

    En ik wist het … ik moet een lijstje maken … een overzicht … want dit gevoel kan niet kloppen.

    Helemaal toen vorige week mijn lieve schoonzusje out of the blue op me afstapte, haar gezicht even levelde met het mijne en liefdevol zei ‘Wat heb jij dit jaar veel bereikt.’ Ik was even flabbergasted. Die woorden kwamen zo binnen … (Dankjewel Sas!)

    En dus ging vanmorgen mijn wekker – ik zou ervoor gaan zitten – ik zou maand na maand doorspitten en kijken wat ik allemaal had gedaan en bereikt. Ik zocht mijn schoolagenda van vorig jaar – maar de adhd kikte al gelijk in… want ik kon hem natuurlijk nergens vinden. Uiteraard lag hij niet keurig op het stapeltje agenda’s van andere jaren. Dus spendeerde ik eerst 1,5 uur om mijn net opgeruimde creahokje helemaal om te spitten en overhoop te halen. Niets. Ik grommelde en gaf mijn wederhelft al half de schuld – maar hij sliep nog dus was zich van geen kwaad bewust. De kasten beneden waar mijn schoolspullen liggen werden overhoop gehaald, maar niets, de andere boekenkasten… Jurgen zijn kantoor. Niets. Dus het hele riedeltje opnieuw. Maar je raadt het al. Ik vond hem niet.  Mijn humeur … niet voor te stellen. En dus appte ik Yassmin 😛.

    Ze appte iets grappig terug en noemde ‘adhd’ … waardoor ik bedacht dat het al voorbij 9:00 was, ik al een uur in de weer was en zelfs niet eens koffie had gehad. Dus eerst maar eens mijn adhd-medicatie genomen. Kopje koffie erbij. En toen weer het hele riedeltje in omgekeerde volgorde. Kantoor Jur, kasten en lades beneden, creahok alle kasten en planken… en als laatst toch nog een keer de laatjes van het bureau … en ja hoor in het bovenste laatje achterin.. zucht. Mijn adhd-brein. Wie herkent dit?

    En toen bladerde ik de maanden terug …

    Ik kan er een heel verhaal van maken (heb ik stiekem al gedaan). maar to the point en ik ga over op keiharde cijfers:

    • Ik werkte het afgelopen jaar 1279 uur aan mijn bedrijf (hier zijn de uren admin en boekhouding nog niet bijgerekend.) – De maanden juni en november spanden de kroon met 148 en 174 uur … naast mijn baan in het onderwijs wel te verstaan. 

    Eerste FAAL conclusie: geen wonder dat ik in juli en december zo opgebrand en moe was! Als ik naast de drukte op school ook nog eens meer dan 30 uur per week werk … dan moet je wel een muur tegenkomen. En die kwam dan ook. Juli en december waren dan ook gelijk de twee minst productieve maanden.  Dit moet dit jaar anders!! Al klinkt dat makkelijker gezegd dan gedaan …

    Maar even wat andere cijfers op een rijtje (meer voor mezelf, want het is maar waar je op focust, maar lees gerust mee) : 

    • Ik startte het jaar met het werken aan een compleet nieuwe website incl eigen bedrijfskleuren. Niet langer werken met losse linkjes maar een website waar je als cursist kan inloggen en jouw cursussen kan zien staan. Boy dat was een bevalling. Het is nog verre van perfect. Maar het staat er wel. (Met dank aan Zandor en Jeroen van @SRproductionsnl)
    • Ik verstuurde 11 uitgebreide nieuwsbrieven met elke keer een (hopelijk) interessant artikel over creativiteit, kleur, ai, kunst enz. 
    • Ik groeide van 700 naar 1200 nieuwsbrieflezers.
    • Ik ging 7 x gratis live (Youtube en Insta) en maakte 4 losse video’s. 
    • Ik schilderde en tekende 5 portretten op maat.
    • Ik hoste maar liefst 9 giveaway’s via facebook, insta mijn nieuwsbrief of via de lives die ik gaf.
    • Ik organiseerde 2 super gave netwerkdagen voor creatieve ondernemers – hier ontstonden nieuwe samenwerkingen en we konden elkaar overladen met bemoedigingen, tips en ideetjes.
    • Ik gaf 6 reallife workshops (met in totaal ruim 130 deelnemers) 1 daarvan was het Megaworkshopevent waarbij we geld ophaalden voor het goede doel…
    • Ik ging naar Kreadoe (hielp her en der bij Yassmin, een beetje bij KJ en vooral bij Lililettering), gaf demo’s bij Creaweekend Hardenberg  en tijdens Kreadoe afgelopen november gaf ik in het digitale tekentheater meerdere workshops. 
    • Er kwamen 4 nieuwe stempelsetjes van mijn design op de markt.
    • Mijn Meisje met de parel kwam in het Mauritshuis te hangen. Nee maar, MIJN tekening in een museum !! 
    • Ik bezocht 4 leuke musea (veel te weinig).
    • Ik had de meest leuke ontmoetingen, etentjes en koffie-dates met oa Yassmin, Brenda, Annelon, Eunice en Regina, Sanne en Jeroen (HSO), Jurjen van Penselen.nl, de creative roadmap crew (BCS – in januari nog), Staedtler, Edding, Jessy@sea, Julia Henze, @2thepinkside  …
    • Ik reisde oa. af naar Sittard, Utrecht, Schimmert, Oss, Zoetermeer, Antwerpen, Amersfoort, Dordrecht en had zelfs een workshop in Pelt (Belgie) … 
    • EN natuurlijk lanceerde ik de Perfect People cursus – wat een giga succes bleek, maar ook kleinere workshops als Prinsesje Zomer, Summer Sweetie en Digi Daisy … 
    • In totaal verkocht ik dit jaar meer dan 600 online workshops / cursussen waarvan meer dan 400 van de Perfect People. Ja echt – ik stond er ook versteld van en heb het 3x nageteld!
    • En ik kreeg 39 x een kopje koffie gesponsord (waardoor ik een stel lieverds een gratis cursus kon geven die ze anders niet konden betalen + het sponsort ook de giveaway’s en gratis workshops.)

    Maar behalve deze bedrijfszaken waren er ook andere uitdagingen die ik aanging;

    • Ik overwon mijn (auto) rijangst door vooral heel veel de weg op te gaan. Werkelijk wat heb ik vaak de wc gezien voor ik moest vertrekken. Maar nu doe ik het gewoon!
    • Ik kocht mijn eigen motor en ging met volle angst vooruit in het weer leren en durven motorrijden. Ben er nog lang niet – want doodeng- maar ik ben begonnen! 
    • Ik overwon (deels) mijn fobie voor verdrinken en zeilde met hubby over zee naar Texel. Over de rest van de vakantie zeg ik maar even niets. 
    • Ik genoot van een werkvakantie in Amerika en werd daar kort gefilmd terwijl ik sketchnotes nam.
    • Ik genoot van een vakantie op Kreta. 
    • Ik nam ontslag en ging (weer) solliciteren en op een andere school werken. Jeetje wat was dit een goed besluit!
    • En ondertussen .. heb ik een geweldige man en 2 fantastische zoons waar ik onwijs van kan genieten! Met alle zeemijlen afstand die ons soms scheiden… wat zijn we gek op elkaar. Met hen heb ik het meest waardevolle goud in mijn handen. 

    En er zijn vast dingen die ik zo nog even vergeet. En ik noem in dit lijstje niet eens wat ik allemaal deed en bereikte op school… Het moet maar eens gedaan zijn met de onzekerheid – vind je niet? Ik veeg de twijfel even lekker van tafel.  

    Om eerlijk te zijn: natuurlijk gingen er ook een heel stel dingen niet goed en kan er nog heel veel beter.

    Het grootste ding wat beter moet? Het inkomen wat ik eruit haal. Als ik alle btw, onkosten en belasting eraf haal … dan hou ik qua uurloon minder over dan het wettelijke minimum-inkomen.  Maar behalve dat: ik had vaker een live willen geven, had meer gehoopt te doen qua (bible)journaling, de stempelsetjes verkopen lang niet zoals ik hoopte, er eindigden samenwerkingen, ik maakte fouten, … en dan is er ook dat zeurende stemmetje over balans bewaren. 

    Maar voor nu kies ik om me te focussen op alles wat goed ging. En niet op dat waarin ik faalde…

    Ow als laatste … ook al delete ik de afgelopen maanden bijna 500 lege accounts op mijn social media … alsnog ben jij 1 van de meer dan 6000 volgers / lezers … zonder jouw support kon bovenstaande allemaal niet. 

    Dankjewel. Enorm dankjewel. 

    Hier alvast een voorproefje op mijn nieuwsbrief die ik morgen hoop te sturen …

    Ai, grensoverschrijdend of grensverleggend?

    Woops – met deze post op Instagram deed ik een beetje stof opwaaien. Een aantal illustratoren reageerden heel fel (niet openbaar) maar gaven vervolgens geen tekst en uitleg … en een heel aantal volgers reageerden vol twijfel …

    Maar het overgrote deel, misschien wel jij, gaf aan eigenlijk niet goed te weten wat Ai is, en waar het gedoe dan allemaal om draait … en dus beloofde ik vandaag met tekst en uitleg te komen! 

    Dus – hier komtie!

    Ai staat voor artificial intelligence, oftewel kunstmatige intelligentie. Het zijn – kort door de bocht gezegd- computers die zoveel informatie ingevoerd hebben gekregen dat het lijkt alsof ze kunnen denken als een mens. Daarnaast zijn ze zo geprogrammeerd dat als ze een fout maken en je wijst ze daarop, dat ze van die fout kunnen leren. Zelfdenkende en zelflerende computer programma’s.  En er zijn er heel veel. Zo is CHATgpt op dit moment een van de meest bekende Ai die met tekst reageert. Er zijn ook Ai die met beeldmateriaal werken. 

    CHATgpt

    Je kan CHATgpt allerlei vragen stellen. Dat kunnen simpele vragen zijn waarvan hij het antwoord letterlijk van internet kopieert. (Hallo, copyright – hier kom ik nog op terug.) Maar je kan ook heel ingewikkelde vragen stellen en dan is er geen sprake van kopiëren – zo heb ik een keer allerlei leerdoelen, werkwijzen en onderwerpen ingevoerd en gevraagd of CHATgpt een nogal lastig lesplan kon schrijven. En hop – waar 8 docenten wekenlang over hadden lopen debatteren kwam chatgpt in 2 uur tijd met een pracht van een lesplan.  Hoe hij dat deed? Een programmeur heeft tijdens het ontwerpen allerlei informatie ingevoerd over wat een lesplan is, hoe je dat maakt, waar je rekening mee dient te houden enz enz enz …  en dus kon deze robot razendsnel met al onze eisen aan de slag. Een ingewikkelde puzzel die wij niet zomaar konden leggen werd heel snel door Ai opgelost.


    Ideaal nietwaar, zo een zelfdenkende computer? 

    Nou, laten we hier de angel er maar gelijk uittrekken. Een computer denkt niet voor zichzelf. Hij heeft allerlei informatie ingevoerd gekregen + de programmeur leerde hem werken met ingewikkelde algoritmes en er werd ingesteld hoe hij om moet gaan met allerlei variabelen. Hij reageert dus precies zoals de programmeur dat wenst. Dat kan heel handig zijn MAAR het heeft zeker nadelen.

    Want wat als de programmeur een verborgen agenda heeft? Wat als de programmeur jou in een fuik wil doen lopen? Of wat als hij bewust of onbewust politiek gekleurd is? 

    Vraag CHATgpt maar eens of alle Palestijnen het verdienen om vrij te zijn … dan komt hij met een zeer uitgebreid antwoord dat dit een wel erg lastig politiek getint dilemma is … maar vraag je of alle Israëliërs het verdienen om vrij te zijn dan zegt hij ronduit dat zij, net als alle andere volken dit inderdaad verdienen. Vanwaar dit verschil??   Complotdenkers zien hier heel bewuste kwade bedoelingen achter, ikzelf denk eerder dat het een zeer ongelukkige fout in het algoritme is waar bepaalde combinaties van woorden net verkeerd uitpakken waardoor het computerprogramma andere oplossingen aanbiedt. Maar het geeft wel aan dat je Ai niet blindelings kan vertrouwen. 

    Fabel 1: Ai kopieert alleen maar van internet. 

    Dit is niet waar. Ja, het kan zijn dat een programmeur zijn computer zo heeft ingesteld dat deze vooral op internet naar antwoorden zoekt – en dan gaat kopiëren…. En ja, alle fouten die dan ooit het wereldwijde web zijn ingeslingerd worden zo in stand gehouden … absoluut een groot nadeel… en ja dan maakt Ai zich schuldig aan schending van de copyright. Maar een programmeur kan zijn Ai ook zo bewerken dat deze dat niet doet. En dat deze alleen aan de slag gaat met rechtenvrije informatie. Je kan dus niet alle Ai over 1 kam scheren + het hangt enorm af van welke vragen je stelt. Want soms is er niet 1 antwoord en je kan Ai ook iets heel specifiek en persoonlijks laten samenstellen en ontwerpen.  Zo kan je Ai vragen naar de tien meest voorkomende grammatica fouten van Nederlandse vwo-leerlingen die Engels leren… en vragen of hij een verslag wil schrijven waar 2 van die fouten in zitten…

    Ai als kunstenaar?

    Er zijn verschillende soorten Ai die niet tekst maar beeldmateriaal produceren. Dan kan je als leek bijvoorbeeld zeggen dat je een foto van een oude vrouw wil. En je vertelt de Ai in welke stijl,  met welk kleurenpalet, en aan welke eisen de foto allemaal moet voldoen … Zo heb ik een half a4-tje aan eisen ingevoerd om een foto van een wat oudere vrouw te genereren met roze krullen, in victoriaanse stijl, enz … maar het was echt even aanpoten voor er een foto uit kwam rollen die aan mijn eisen voldeed. Want voor Ai begreep wat ik wilde … het werken met Ai vond ik al een kunst op zich 🙂

    Aan de hand van dat wat je invoert kan Ai een compleet eigen foto samenstellen. Maar om dat te kunnen doen heeft de Ai wel een digitale waslijst aan voorbeelden nodig; allerlei foto’s en stijlen en kleurpaletten moeten eerst zijn ingevoerd – of hij moet geleerd hebben dit op internet te gaan zoeken. Het is dus niet zo dat je kan zeggen ‘Ik heb alleen tekst ingevoerd dus ik heb geen gebruik gemaakt van foto’s’.  Nop. Ai heeft vooraf al die info aangedragen gekregen. En helaas zijn er een heel stel programmeurs die (nog) die geen rekening houden met copyright. Ze betalen niet de rechten over gebruikt materiaal en dat is ronduit diefstal.

    Niet alles op internet mag je zomaar gebruiken! 

    Ook in ons kikkerlandje denken veel mensen onterecht dat als je iets op internet zet – dat het dus vrij te gebruiken is voor iedereen. Fout. Omdat ik een kunstwerk van mezelf op mijn website of op social media zet wil dat nog NIET zeggen dat ik daarmee de copyrights / auteursrechten en licentierechten zomaar te grabbel gooi. Een foto die ik maak en op internet zet mag niemand zomaar van internet plukken en voor eigen gewin gebruiken. Ook Ai niet. Mag niet. Punt. Je mag geen foto’s van bijvoorbeeld mijn biblejournaling van mijn website pakken om in de krant te zetten of om ongevraagd te tonen tijdens een vrouwenavond in de kerk … (yup beide al een keer gebeurd- niet door Ai maar gewoon door ‘mensen’ – hier was ik totaal niet blij mee!) Je mag ook niet een tekening van mij screenshotten en uploaden naar jouw Pinterest-account zodat je het later gemakkelijk terug kan vinden. Echt, dat mag niet. En wat mensen niet mogen, mag Ai ook niet. 

    Ai kan ook zonder schending van de copyright

    Heel veel Ai staan nog in de kinderschoenen en zijn nog niet zo geprogrammeerd dat ze geen gebruik maken van foto’s die rechtenvrij zijn.  Maar er zijn ook Ai die wel alleen gebruik maken van een database vol rechtenvrije foto’s. Er zijn websites die vol staan met rechtenvrije foto’s. Er zijn Ai die alleen daarvan gebruik maken. En dan mag het wel. Wanneer ik dus wil spelen en een eigen digitale plakboek wil aanleggen vol ideetjes maak ik gebruik van dit soort Ai.

    Fabel 2: Ai gebruiken is niet creatief

    Er zijn geluiden die beweren dat je als illustrator of kunstenaar zelf alles moet bedenken. Ai zou dan valsspelen zijn. 

    Zo zie ik het niet. De meeste illustratoren leggen een eigen database aan vol met inspirerende voorbeelden. Vroeger was het een plakboek of doos vol knipsels, daarna kwam Pinterest (ook niet rechtenvrij!!) – en vandaag de dag zijn er site’s zoals Unsplash of Freepik; wanneer je rechtenvrije referentiefoto’s zoekt ter inspiratie kijk je op dit soort websites … 

    Het komt voor dat illustratoren 1 rechtenvrije foto pakken en daar rechtstreeks, zonder veel aanpassingen een eigen versie van tekenen. Zo heb ik hetzelfde op de rug zwemmende ottertje al bij diverse illustratoren zien voorbij komen – telkens in eigen stijl. Dat mag. Ook dat is creatief. Al vind ik het nog creatiever wanneer je een hele rij aan foto’s combineert tot een compleet nieuw beeld en daarvan iets tekent in jouw eigen stijl.  En soms herinner je je ook nog die ene vakantiefoto, of dat beeld waar je in de stad voorbij wandelde… en gebruik je die beelden uit je gedachten ook. En dat is precies wat Ai doet. En als Ai dan alleen gebruik maakt van rechtenvrije foto’s doet het niets anders dan wat een illustrator zelf ook had gedaan – alleen in de helft van de tijd.. 

    Is dat valsspelen? Ik zie het meer als handiger gebruik maken van je tijd. Zie het zo: we hebben allemaal leren rekenen … maar gebruiken voor veel zaken toch liever een rekenmachine … 

    En sowieso – heb je met Ai al eens foto’s proberen te maken?? Zo wou ik voor de lol, voor deze blog, een sfeervolle magische foto van Donald Trump die een Donald Duck boekje aan het lezen is. Maar heel fraai werd het resultaat niet. Haha. Ik vind het gebruik van Ai al een kunst op zich!

    Ai en wetgeving

    Er is nog geen wetgeving rondom Ai. En ik denk niet dat we eraan ontkomen dat dit er wel moet komen. Zo moeten Ai rekening houden met copyrights, en er moet ethische regelgeving komen die propaganda en misleiding voorkomt. Want die foto van Donald Trump is een onschuldig grapje – vind ik. Maar wat als ik een bekende politicus wil schaden en een Ai-foto de wereld inslinger waarop hij een lijntje snuift?

    Op dit moment, wanneer ik specifieke criteria invoer voor een AI-gegenereerde foto, valt het copyright van de resulterende afbeelding niet onder mijn eigendom. Sommigen zeggen dat deze dan onder de rechten van de Ai valt – anderen zeggen dat het een rechtenvrije foto is … maar in Nederland is hier nog geen wetgeving op … terwijl het gebruiken van Ai een kunst zowel als een gevaar op zich kan zijn! 

    Voor of tegen Ai? 

    Alles wat nieuw is stuit eerst op weerstand. En alles wat nieuw is en in de kinderschoenen staat komt met gebreken. En er zijn zeker nog heel wat haken en ogen aan Ai. En zoals met alle nieuwe innoverende dingen komen er ook heel wat uit de context getrokken bezwaren bij kijken. 

    Zelfs de bezwaren die ik hierboven noem moet je in de juiste context plaatsen. Want hoeveel manipulatieve of politiek gekleurde boeken zijn er te vinden in de lokale bibliotheek of boekenwinkel? Ook zonder Ai worden politici in een slecht daglicht geplaatst door uit de context gerukte beelden of woorden.
    of hoe snel belanden we in een fuik door social media? Hoe vaak overtreden jij en ik de copyrights door dingen van internet te plukken zonder toestemming of bronvermelding? (En nogmaals, Pinterest is geen bron!😅)  En hoe vaak zijn we niet creatief door het combineren van een aantal lessen – ingevoerd in ons brein door fantastische illustratoren? Hoezo is dat dan allemaal anders dan Ai?

    Maar er is 1 ding waar ik wel enorm moeite mee heb qua Ai … Wanneer je Ai vraagt om kunst te maken, of iets wat lijkt op handgemaakt… En je het dan vooral niet heel duidelijk laat weten dat het door een computer is gemaakt. Dan kan je het menselijke creatieve proces schaden… vind ik zo.

    Waarom? Omdat kunst een combinatie is van handvaardigheid en emotie. Elke kunstenaar legt iets van zichzelf in een kunstwerk. En wanneer iemand dan een ai-‘kunst’werk op social media plaatst zonder er duidelijk bij te vernoemen dat het door Ai gemaakt is … dan is dat pronken met de veren van een ander. En behalve dat … wij mensen – hoe kunstzinnig ook- kunnen niet op tegen de geperfectioneerde vaardigheden van een computer. De ontmoediging bij startende creatievelingen of zelfs gerenommeerde kunstenaars … ik moet er niet aan denken.

    Ik vind het al zonde wanneer goedkope Ikea-reproducties hun weg vinden aan iemands muur… Maar als we ook nog tegen Ai-kunst moeten opboksen … behalve … wat als de kleine persoonlijke imperfecties van ware kunst juist de overdreven Ai perfectie zou ontmaskeren? Wat als het juist aan het licht zou brengen hoe mooi iets kan zijn wat niet perfect is maar wel met oprecht gevoel is vervaardigd…

    Wat als… het is dus maar hoe je het bekijkt en of je ware kunst meer waarde toekent dan kunstmatig vervaardigde kunst…

    En nu zou het heel erg leuk zijn wanneer ik vertel dat deze hele tekst door Ai geschreven is. Maar nee. Dat deed ik toch echt zelf. Haha. 

    Via mijn insta – deze post – reageerde ik al in de comments op een heel stel bezwaren, gedachten, twijfels, lees ze vooral eens na en mocht je nog een vraag hebben: zet hem daar neer, dan doe ik een poging het goed te beantwoorden – en dan kan iedereen heerlijk meelezen! En reageer vooral ook even op deze reel waarin je in sneltreinvaart ziet hoe ik de ai-foto die ik maakte omzet in een tekening.

    *disclaimer: ik ben in dit stuk onvolledig, kort door de bocht en weergeef slechts mijn gedachten. Wil je meer weten ga dan vooral zelf op onderzoek uit!

    Ik was woest …

    Misschien wist je het al, of voelde je het een keer bij een niet zo subtiele opmerking … Creativiteit wordt zwaar onderschat. Op school wordt creativiteit merendeel gezien als een aan te leren vaardigheid waar je punten voor moet scoren. Maar door het resultaat te becijferen ga je voorbij aan het belang van het proces. En dan heeft een kind met volle energie aan een tekening gewerkt … krijgt het een 9 ‘Omdat het nooit perfect is.’ Dat overkwam mij. 

    Ik heb ooit voor tekenles een 6 gekregen. En ik was woest. De opdracht was dat we een ontwerp moesten maken voor een behangrand. Iets met een repeterend karakter. Thuis liep ik rond voor inspiratie en zag 2 aardewerken boekensteunen staan. Olifantjes. Mierezoet suikerroze – ik zie ze nog staan in de wit houten vensterbank op de kamer die ik deelde met mijn zusje. Deze twee ondingen werden mijn bron van inspiratie voor een prachtige behangrand voor op een kinderkamer. Ik had er zelfs een perfect kleurpalet voor uitgekozen in pastel; roze, geel en blauw. Nu ben ik altijd een nerd geweest die veel te veel aandacht aan schoolwerk gaf, maar voor deze opdracht ging ik helemaal tot het naadje. Ik vond het heerlijk. Uren was ik bezig met schetsen en verfijnen. Ik was zo trots op mijn ontwerp – ik kan niet omschrijven hoe trots. Want zelfs de kleuren blenden perfect in elkaar…

    En toen kwam het cijfer. ‘6’ stond er op mijn ontwerp. Niet eens op de achterkant. Gewoon over de tekening heen geschreven. Woest. Ik was woest. Dit was een van de weinige keren dat ik op hoge poten verhaal ging halen bij de docent.

    Ken je dat – dat iets in je leven zo indruk maakt dat je nog precies weet waar je stond, hoe de kamer erbij lag, hoe de lichtinval was … Nou dat. Ik zie haar nog zo zitten – mijn klasgenootje Veronique stond ongemakkelijk naast haar.  Ik was witheet. De uitleg van de docent ‘Dit kan je niet zelf bedacht hebben, dit is veel te goed. Je hebt gewoon een bestaand ontwerp nagetekend.’  Nogmaals. Woest.  De week erna nam ik 1 van die twee olifantjes mee naar de klas. En met grote tegenzin en heel wat gemopper dat ze me nog steeds niet helemaal geloofde werd het cijfer een 9.  En weer was ik woest. ‘Het was toch zo goed? Waarom dan geen 10?’  En toen kwam dat ene zinnetje ‘Omdat het nooit perfect is.’  Dat was de laatste keer dat ik mijn best deed voor deze les.

    Erg.  Te erg. Creativiteit wordt zo gesloopt. En daarnaast wordt het ook nog eens zwaar onderschat. Terwijl Creatief bezig zijn een onwijs herstellende en activerende werking heeft op je brein! 

    Weet jij wat er gebeurt in je hersenpan wanneer jij creatief bezig bent? Nou, het wordt daarbinnen 1 dikke feestpartij kan ik je vertellen! 



    Om mee te beginnen: heb je al ooit gehoord dat je creativiteit vooral in de linkerhelft van je brein zit en logica en wiskundigheid in de linkerhelft? En dat haast iedereen een dominante linker – of rechterhelft heeft?  Fabel. Echt. Ikzelf heb het ook ooit zo geleerd hoor – ben er helaas ook jarenlang in meegegaan (sorry – ik nam het ook klakkeloos over) en ik weet dat heel veel sites en boeken dit net zo klakkeloos hebben overgenomen … maar dat is dus niet zo. Het ligt veel en veel genuanceerder en door deze fabel wordt te vaak gedacht dat je of heel creatief bent of heel analytisch en wiskundig. Maar dat is de grootste onzin. 

    Kijk bijvoorbeeld maar naar Edison, die kerel die de gloeilamp uitvond: hartstikke logisch denkende mega slimme uitvinder. Heel wiskundig in zijn denken. Dominante rechterhelft zou je denken. Maar hij was tegelijk ook uiterst creatief! Iedereen kent hem van die gloeilamp – maar weinigen weten dat hij ook fanatiek schilder was. 

    Even een uitstapje; hij had een vakantiehuis in Florida, met daarbij een fantastisch laboratorium en een gigantisch arboretum waar hij allerlei testen deed met bomen en planten. Vlak voor de pandemie bezocht ik dit huis wat nu een museum is. Heel interessant! Dat huis, een prachtig optrekje aan het water, stond naast de villa van Henry Ford, yup, de kerel van die auto’s. Ze waren mega goede vrienden – gingen vaak samen kamperen in de Everglades (Wat ik niet snap daar in dat gebied want; muggen!!) En Henry Ford gaf zijn eerste model auto cadeau aan Edison. Die er vervolgens wel allerlei aanpassingen aan uitvoerde. Slimpie dus. 

    Maar weer terug: het is dus niet helemaal correct dat als je creatief bent je een dominante rechter hersenhelft hebt en dat het logisch is dat je minder creatief kan zijn als je heel wiskundig en analytisch bent. Het is een fabel die ergens in de 19de eeuw stof deed opwaaien en een eigen leven is gaan leiden. Meer info hierover en serieus goede bronnen vind je in dit boek. Maar laat ik je daarover niet vermoeien. 

    Wat creativiteit wel doet? Het zorgt voor te gekke samenwerkingen tussen verschillende delen van je brein. Wanneer je creatief bezig bent worden er namelijk meerdere gebieden in je hersenen tegelijk gestimuleerd. Het zorgt er – heel simpel gezegd- voor dat de neuronen (dat zijn de communicatie-supersterren van je hersenen) met elkaar gaan kletsen en ideeën uitwisselen. Hierdoor ontstaan er nieuwe verbanden en worden bestaande verbindingen sterker. 

    Neuropsycholoog Erik Scherder zegt tijdens zijn lezingen wel eens: Een cel die gaat vuren, vertelt het aan zijn buren. In het kort: creatief bezig zijn activeert verschillende cellen in je brein en die activeren op hun beurt weer de cellen verderop waardoor die zich ook weer beter opstellen. Creativiteit kan dus je logisch denken aanvuren en aanwakkeren. Met als gevolg: je brein wordt flexibeler, veerkrachtiger en innovatiever. Je ziet dus waarom de grootste uitvinders (mogelijk onbewust) ook heel creatief waren. Hun creativiteit zorgde ervoor dat ze grootser en wijder konden nadenken! 

    Maar waarom is dit belangrijk wanneer je geen grote uitvinder wil worden? Het helpt je met het ‘buiten de box’ leren denken en dingen vanuit een ander perspectief te benaderen. Zie creativiteit als een dagelijkse dosis vitaminen; je merkt er weinig van dat je het slikt maar het geeft je lichaam wel die extra ondersteuning die het nodig heeft. 

    Dat is de reden dat ik hou van creatieve verwerkingsopdrachten in de klas. Zo had ik dit schooljaar mijn leerlingen de opdracht gegeven om bepaalde leerstof in de vorm van een gezelschapspel te gieten.  Ze moesten een spel helemaal zelf bedenken, maken en spelen, de enige eis was: wie heel veel van de leerstof weet moet meer kans hebben om te winnen. Enthousiast gingen ze aan de slag. Ze waren een aantal lessen flink zoet met deze opdracht en hadden niet eens het idee dat ze ‘les’ hadden.



    Hetzelfde pas ik toe bij teken-cursussen; door bijvoorbeeld rondom een thema te tekenen gaat je brein dat thema anders, en vanuit meerdere perspectieven benaderen. En net als mijn leerlingen heb je dat vaak niet eens door. Daarom teken ik elke zomer weer ‘bikinidames’. Want het heersende mode-ideaal is verre van ideaal. En ook al let ik erop; het doet me nogal eens twijfelen aan mezelf. Ben ik niet te dik, ben ik niet te oud, ben ik niet te. …  En dus teken ik bewust allerlei gekke typetjes in allerlei maten en vormen. Want mijn brein is dan onbewust bezig af te rekenen met dat stomme mode-beeld. 

    Maar je ziet het ook in mijn Perfect People cursus; door imperfecte mensen te tekenen – ga je (ik) onbewust anders nadenken over dat wat perfect is. Of wat perfect moet zijn… En ergens, tijdens het tekenen, normaliseer ik dan dat je niet perfect hoeft te zijn. Dat je al goed genoeg bent – zoals je bent. En dan niet perfect juist perfect is. Want boy, wat zou de wereld saai zijn als iedereen perfect was! 

    Creativiteit is dus niet alleen geweldig voor het maken van kunstwerken… of enkel een simpel tijdverdrijf … het is zoveel meer!

    Dus ga ervoor, wees schaamteloos creatief! Maak er de tijd en ruimte voor. Koop jezelf die cursus of dat materiaal wat je jezelf tot nu toe niet gunde…  Laat je creativiteit de vrije loop en geniet van al die fantastische breinfeestjes die je ermee veroorzaakt. Je brein zal je dankbaar zijn. 


    (Op de foto bovenin zie je mij met een vertaal-telefoon bij het huis en laboratorium van Edison.) 
    >>> Ben je leerkracht en wil je graag meer weten over hoe je creativiteit kan inzetten in de klas – en wil je ideeën aangereikt krijgen hoe je creativiteit kan beoordelen zonder te becijferen. Huur me in voor een worskhop voor jou en je team! <<<

    (Dit is een stukje uit de nieuwsbrief die ik juni 2023 verstuurde aan mijn nieuwsbrieflezers. Wil je deze ook in je inbox ontvangen? Klik dan hier.)

    Mijn eigen familie had geen idee…

    We zaten er weer … in mijn favoriete restaurant @milosdegriek in ‘s Gravenzande. Hubby, mijn schoonouders en ik gingen zitten en de ‘nieuwe’ ober had zichtbaar een vlaag van herkenning toen hij me zag. ‘Jij bent van die influencers toch?’  Haha lol. ‘Ja dat ben ik!’ (Zei ik enigszins met schroom) 

    Voor wie het zich niet herinnert; met de netwerkdag, afgelopen maart, waren we hier komen eten.  @plslars, @lillilettering, @yassart.creative @dekwebbel @andremasee en ik … En uiteraard was het erg gezellig (lees; luidruchtig) aan onze tafel en volgens mij was het vooral @dekwebbel die in een praatje met deze ober opmerkte dat we allemaal influencers waren en samen heel heel veel volgers hadden. Ik zie mezelf overigens totaal niet als influencer, maar dat terzijde. Het was vooral gezellig.

    Maar ik zat er deze keer dus met mijn schoonouders. En met die opmerking over influencers keek mijn schoonmoeder me even raar aan. ‘Influencers? Wat doe jij met influencers?’   ‘Nou ma, dat zijn allemaal creatieve collega’s en ik had ze uitgenodigd voor een netwerkdag.’  Dat begreep ze niet helemaal. Ik heel voorzichtig en zo bescheiden mogelijk proberen uit te leggen dat sommige mensen hen en mij wel als een soort creatieve influencer zien, al was ik, volgens mezelf, duidelijk het kleintje van de groep … Ze was hoogst verbaasd. Want ik tekende toch alleen op internet? Het enige wat ze van me zag was af en toe een tekening.  

    De zondag erna, in de kerk, geen idee hoe het gesprek erop kwam, bleek weer iemand geen idee te hebben wat ik eigenlijk deed. Ze wist dat ik een ‘bedrijfje’ had… (En dan kijk ik altijd gespeeld boos want ik heb een bedrijf. Geen bedrijfje. Ik werk er hard genoeg voor.) … maar wat ik dan deed behalve wat tekenen… ?? Ze had geen flauw benul. 

    Dus … wat doe ik eigenlijk?  Heb jij een compleet beeld? Ik snap nu wel dat ‘illustrator’ niet echt een dekkende lading heeft. Maar ‘tekenjuf’ ook niet. Creatief ondernemer misschien? Ik vind het erg lastig om in 1 woord of zin te vatten wat het is wat ik precies doe. Want het is echt niet zo dat ik de hele dagen alleen maar gezellig aan het fröbelen ben. 

    Social media / content creator: laten we beginnen met het meest zichtbare – dat ‘tekenen op internet’. Want, om ervoor te zorgen dat jullie een cursus bij me willen volgen moeten je natuurlijk kunnen zien wat ik zoal maak en wat je bij mij kan leren. En het helpt als je ‘mij’ daarbij leert  kennen. Dus maak ik foto’s van mijn tekeningen, bedenk ik er relevante teksten bij (of andersom), giet content soms in de vorm van een reel en post zo regelmatig als mogelijk een verhaal over waarmee ik bezig ben… Maar hoe leuk ik socials vaak ook vind, er zit ook een keerzijde aan. Aan de ene kant wil ik zonder al teveel nadenken lekker taboedoorbrekend mezelf zijn en alles durven bespreken met mijn flapuitisme – zonder me zorgen te maken om het algoritme of dat ik iemand voor het hoofd stoot. Maar aan de andere kant is het erg tijdrovend en moet ik zakelijk zijn en goed nadenken over of, hoe en wanneer ik iets kan zeggen zodat het een zo groot mogelijk bereik heeft.  En dat is soms erg lastig. Maar de lieve reacties die ik steeds vaker krijg op berichtjes houden het merendeel erg leuk! Dus dankjewel daarvoor! 

    Bedrijvig netwerken – Dit is 1 van de minder zichtbare dingen – op administratie na dan.  Afgelopen maand ben ik bijvoorbeeld naar een aantal bedrijven geweest om te kijken of we op 1 of andere manier kunnen samenwerken. Zie dat samenwerken in de vorm van het maken van content of in de vorm van het meehelpen bij beurzen, testen van (nieuwe) materialen …  zo werkte ik al samen met Edding, Be Creative Shop, Lucilight.nl en Hobbyshop-online.nl … en daar komt penselen.nl binnenkort bij! – Keep You Posted! 

    En wat dacht je van het netwerken met collega’s? Als zzp-er sta je overal alleen voor. Van administratie tot marketing, van netwerken tot workshops. Om te voorkomen dat je het gevoel krijgt elke keer zelf het wiel te moeten uitvinden is het ideaal om te sparren met collega’s. Zo zat ik onlangs nog heerlijk met @nanjajacobs op een terrasje in Amersfoort gezellig bij te kletsen en te bedenken hoe we elkaar kunnen verder helpen in plaats van de pan uit te concurreren. Heerlijk, in het zonnetje met een kopje muntthee. En ook al brengt dit onderdeel niet zoveel (niets) in het laatje … zie het als een stevig fundament waarop ik kan terugvallen wanneer nodig. 

    Maatwerk – Tekeningen of schilderijen op aanvraag. Onlangs werd me gevraagd of ik als trouwkado een schilderij kon maken. Ja, dat kan!  Doe ik niet zo vaak meer, maar ik heb jarenlang geschilderd op doek! En dus maakte ik een afspraak om te kijken naar het interieur, de sfeer, de kleuren, neem ik kleurstalen en bevraag goed naar wat ze precies willen en ik denk mee qua formaat, stijl en kleurstelling. Want het moet wel passen in hun interieur. Dat maatwerk richt zich ook op specifieke opdrachten; van een portret van een familie wat samen een bedrijf runt tot iemand die graag 7 tekeningen wilde van haar, haar zoon en haar vriendinnen…  

    Workshops – Over een paar dagen ben ik in Sliedrecht omdat ik geboekt ben voor een Biblejournaling workshop. Workshops geven aan jeugdgroepen, scholen, verenigingen, vriendinnengroepjes; Ik doe het allemaal! En er kan om verschillende soorten workshops gevraagd worden – zo heb ik er een aantal ‘op de plank’ liggen, maar er kunnen ook heel specifieke wensen doorgegeven worden. Zo werd me een keer gevraagd of ik ook een aantal templates kon maken rondom een specifiek thema, of dat ik qua lesplan kon aansluiten op een stel vooraf bepaalde leerdoelen (voor een school)…

    Lives en cursussen. Ik ben afgelopen maand ook weer live geweest. Gewoon zomaar. Verdien ik niets aan, ook al kost zo een live me al snel 6 tot 8 uur werk. Klantenbinding noemen ze dat, haha. Wees gerust – doe ik graag en ik vind het leuk! Maar ik maak ook cursussen die iedereen kan volgen – mits ze betalen. Dat kunnen losse tutorials zijn zoals Prinsesje Zomer of Summer Sweetie. Maar ook complete cursussen zoal de Perfect People of de Kranige Kerels. Hier zit overigens het meeste werk in. De Perfect People cursus was meer dan 3 maanden fulltime werk. En het denkwerk wat eraan voorafgaat heb ik niet eens meegerekend. Stiekem vind ik dit onderdeel het leukst. Maar de tijd dat je eraan werkt is zo ‘onzichtbaar’ en soms een beetje ‘eenzaam’.

    Productdesign. Op dit moment alleen nog mijn stempelsetjes. 10 stuks yippie! Megatrots op – ook al ben ik op dit vlak nog echt niet bekend of goed verkopend. Al mijn setjes zijn te krijgen bij @hobbyshop-online.nl.  Afgelopen 19 juni ging ik live met deze setjes. Vergis je niet, ik verdien er geen droog brood mee.  Zo was ik met de setjes van de perfect people 10 uur kwijt per setje. En ik verdien geen 10 cent per verkocht exemplaar. Er waren er 300 geproduceerd …  dus reken uit hoeveel ik eraan verdien. En dan moet daar ook nog de belasting vanaf.  Maar het heeft wel iets hoor … je eigen tekening als product in het schap te zien. En succes meet zich niet alleen in dat wat je eraan verdiend, toch? Stiekem hoop ik in de toekomst nog op meer te kunnen maken. Washitape bijvoorbeeld. Of stickers en papier voor in je bulletjournal of voor tijdens het (bible) artjournalen. Maar ik heb nu al tijd tekort haha. 

    En verder, wat ik nog meer doe … boekhouden, offertes schrijven (en onderhandelen, haha), mail bijhouden, administratie, mezelf inlezen en bijscholen,  rekeningen betalen … en nieuwsbrieven schrijven. Owja, en ik werk ernaast ook nog 50% in het onderwijs haha. Maar dat telt hier niet. 

    Hoe zou jij mijn beroep omschrijven? Wat dekt volgens jou het meest de lading? 

    Heb je vragen over dat wat ik doe? Stel ze me! Vind ik leuk!  

    Een zomers kleurpalet – 10 tips

    1. Een zomers kleurenpalet kan bestaan uit heldere frisse en vrolijke kleuren die passen als tegenhanger voor de lange warme dagen. Maar hoewel zomerse kleurenpaletten vaak helder en levendig zijn, willen ze soms ook warm, zwoel of zelfs drukkend overkomen om juist het lome van de hitte over te brengen. 
    Kies je voor een helder en fris palet dan kan je het meer in balans brengen met beige of taupe. Kleuren die je bijvoorbeeld aan het strand doen denken.  Deze twee kleuren kunnen dienen als rustpunt om de andere kleuren er weer meer uit te laten springen. 

    2. Wanneer je een zomers kleurenpalet samenstelt, is het belangrijk om rekening te houden met de omgeving waarin je je bevindt. Zo kan het felle van de zon of de kleur glazen van je zonnebril jouw blik op kleur beïnvloeden. Hou daar rekening mee.

    3. Wil je sketchjournalen – of je omgeving tekenen? Limiteer dan je palet. Zit je bijvoorbeeld op een gezellig terras dan kan de grote hoeveelheid aan kleuren overweldigend en warrig overkomen. Beperk dan de hoeveelheid kleuren die je gebruikt En kies voor een stel basistinten. Het brengt overzicht in je compositie + je sleurt niet onnodig met teveel materiaal. Zo probeer ik in mijn zigzagboekje mezelf te limiteren tot een triadisch kleurpalet. (Wil je weer even weten wat dat was? Lees deze blog!

    4. Regel van 3. Always. Ik heb het al zo vaak genoemd. Vergeet bij je kleurkeuze niet de regel van 3: gebruik van 1 kleur altijd meerdere tinten. Dat maakt je tekening zoveel interessanter. Kijk, bij mijn snorremansen hierboven heb ik dat ook gedaan. Ik koos voor een triadisch palet maar van elke kleur dan wel 3 tinten. Dan lijkt het alsof je heel veel kleuren gebruikt maar er zit toch eenheid in! En hieronder, mijn reisverslag van afgelopen februari …blauwgroen / rozerood en zanderig oranje-geel; een split-complementair kleurpalet. Dat zit tussen een triadisch en een complementair palet in. 

    5. Bedenk welk doel je kleurenpalet moet dienen. Teken je een vrolijk tuinfeest; kies dan voor frisse knalkleurtjes als lichtblauw, frisgroen en zelfs misschien wat rozig. Maar wil je juist  een zinderende zomeravond uitbeelden en overbrengen dat het (te) drukkend warm was; ga dan eerder voor warme gelen en oranje. Wil je die lekkere ijscokar met al die kindertjes verbeelden: pastelblauw – en roze geel zijn je keuzes! Voor mijn reisverslag van Florida wou ik het knallende van dat subtropisch blauwgroen en natuurlijk het warme van dat zanderig geel. En niet te vergeten mijn haarkleur. Hihi. 

    6. Overigens kunnen patronen ook echt een toegevoegde waarde zijn aan je zomerse tekening. Niet echt kleur gerelateerd, maar denk eens aan een bloemetjespatroon. Of een achtergrond met fruit en ijsjes … Daar lenen mijn stempelsetjes zich trouwens ook voor! Ik laat je dat in de aanstaande live ook wel zien! 

    7. Zijn er ook echte no go’s qua zomerkleuren? Misschien. De combi groen en rood vind ik typisch Kerst. Dus die zal ik zelf niet zo snel kiezen. Maar het hangt ook af van wat je tekent of het kan natuurlijk.  Dus kies vooral wat bij je past! 

    8. Heb je al eens gedacht aan een schetsboek met zandkleurig papier? Dat vind ik zo zomers! MyArtbook heeft mooi getoned papier. Zo heb je gelijk de kleur van het papier als rustpunt in je kleurpalet. Of wat dacht je van een zigzagjournal om je vakantie in vast te leggen? Niet om 1 of ander, maar op dit moment ben ik helemaal gek van die zigzagjournals! En ik gebruik ze aan beide kanten! 
    Hieronder zie je ‘Droopy Dog’ in verschillende kleurpaletten en je ziet gelijk wat de kleur van het papier doet. (Droopy Dog zit overigens als bonus bij de Perfect People!) 

    9. Neem eens de tijd om een aantal kleurpaletten te bedenken die jij mooi vindt.  Probeer eens 2 of 3 analoge combinaties te maken. Of een aantal triadisch of complementaire combinaties … Of andersom: pak eens een paar kleuren die je mooi vindt bij elkaar en zoek eens uit wat voor type palet dit is? Is het complementair? Monochroom of … 

    10. Vind je het lastig om een leuk zomers kleurenpalet te bedenken? Dan heb ik speciaal voor jou op mijn Pinterest een bord aangemaakt met zomerse kleurpalettenVolg je me al op Pinterest? Ik ben er lange tijd niet zo actief geweest maar heb hem vorige week weer lekker geüpdatet. (Yup, ik heb 3x moeten opzoeken hoe je het ook alweer schreef maar het is echt geüpdatet haha.)

    Had je wat aan deze tips? Laat het me gerust weten. Hoe je in zo een zigzagboekje aan de slag kan; daar geef ik in het najaar een real life workshop over bij @hobbyshop-online.nl . Wil je meer tips over traveljournaling? Dan kan ik je deze workshop van harte aanbevelen!

    Zo heb je jezelf meer lief …

    Ik merk dat wanneer ik dit onderwerp bespreek er diep binnen in mij iets roert. Er komt iets fanatiek naar boven. Iets strijdlustigs. Want boy wat vind ik het erg dat zoveel mensen er zoveel moeite mee hebben om zichzelf lief te hebben. Daarom dat ik er op mijn Instagram deze week zoveel aandacht aan gaf. Eigenwaarde. Jezelf liefhebben.

    Het is soms zo lastig. We zijn allemaal wel eens ontevreden over onszelf. En nu de zomer dan toch echt lijkt aangebroken te zijn is dat liefhebben van ons lijf vaak een dingetje.

    Heb jij jezelf – inside and out – lief? Hou jij van je lichaam? Ook al is het ziek, te dik, te dun of naar jouw maatstaven misschien niet mooi genoeg?

    Voor de niet-christelijke lezers (zonder dat ik je wil bekeren!); in de bijbel staat een zinnetje: heb je naaste lief zoals jezelf. En waar sommige christenen dat uitleggen alsof je dan maar eindeloos veel liefde moet uitdelen, geloof ik meer dat dit ene zinnetje ons uitdaagt tot het vinden van de juiste balans.

    Want wanneer je niet in staat bent om jezelf lief te hebben, wat is dan jouw liefde voor anderen waard? Wanneer je jezelf niet genoeg liefhebt en er altijd maar voor anderen bent … raak je dan uiteindelijk niet diep teleurgesteld en opgebrand? Teleurgesteld wanneer anderen blijkbaar niet op dezelfde manier jou terug liefhebben? Opgebrand omdat je zelf nooit je grenzen hebt bewaakt en jezelf onbewust voor liefde afhankelijk maakte van anderen?

    Andersom geldt ook; wanneer je jezelf meer liefhebt dan anderen dan loop je het risico op narcisme, egoïsme en zelfs vervreemding van anderen. Want wie vindt het leuk om vriendschap te sluiten met iemand die vooral zichzelf in het middelpunt van het universum plaatst?

    Maar als we dit allemaal weten … Hoe komt het dan dat het (vaak) zo lastig is om tevreden te zijn met ons lichaam? De één vindt zichzelf te dik (ok, velen vinden dat), de ander vindt dat ze te kleine borsten heeft, weer een ander vindt zichzelf te knokig of te wit of te …. vul maar in. Wat ik denk? Dat we onszelf toestaan ons te vergelijken met anderen. En dat is killing.

    En denk niet ‘Ja maar jij bent niet dik, dus jij weet niet hoe het is.’ Behalve dat ik ooit haast 100kg heb gewogen ben ik ook heel ziek geweest. Ik heb jarenlang geworsteld omdat mijn lichaam niet deed wat het moest en ik doodziek was en met enorme pijn leefde. Slank staat niet garant voor gezond. En dik staat niet garant voor ongezond.

    Ooit zei ik tegen mijn moeder – puur als nuchtere constatering – pff, ik word weer dik. En ze reageerde met ‘Maar schatje je bent zo mooi.’ Waarop ik haar in de ogen keek en zei ‘Zei ik dat ik lelijk was dan?’.

    Schoonheid is niet afhankelijk van de hoeveelheid love handles die je hebt. Schoonheid is niet afhankelijk van een stralende huid. Schoonheid is niet afhankelijk van hoeveel je weegt, hoe sportief en fit je bent.

    Cliché. I know. Maar het is echt zo; schoonheid zit van binnen. Wanneer jij uitstraalt dat je gelukkig bent met jezelf. Wanneer je uitstraalt dat je geniet van lijf en leden. Wanneer jij uitstraalt dat je dankbaar bent no matter what … Dan hul je je in een gewaad waar geen designerjurk tegenop kan. Wanneer jouw ogen stralen en je glimlacht van oor tot oor, dan ziet niemand nog die extra kilo’s (en als ze dat wel zien zijn ze blind voor wat werkelijk van belang is.) Wanneer jij jezelf liefhebt; dan heb je je ware schoonheid gevonden.

    Maar – hoor ik je al zeggen – wat als je helemaal niet tevreden bent met jezelf? Hoe word je dat dan wel zonder te lijnen, zonder botox of zonder enige lijfelijk aanpassing? Nou, hier volgt mijn ongevraagde advies.

    1. Weiger pertinent om nog lelijk over jezelf te praten. Wanneer je in de spiegel kijkt en denkt ’te dik’; weiger dat hardop te zeggen. Niet voor jezelf. Niet voor anderen. Kan je niets positief zeggen, zeg dan niets.
    2. Wanneer iemand je een complimentje geeft; neem dat aan. Want hoe vaak gebeurt het wel niet wanneer iemand zegt ‘Oh wat zie je er goed uit.’ of ‘Oh wat staat die jurk je goed.’ dat we reageren met, ‘Mwa vind je?’ of ‘Nee, mijn haar wilde niet lukken vandaag’ of ‘Pff, dit was het enige wat nog paste’. Dat of we hebben het over hoe goedkoop we dat ene kledingstuk scoorden. NEE; neem gewoon het compliment aan. Zeg simpelweg; dankjewel.
    3. Praat positief over en tegen je lichaam. Kijk in de spiegel en spreek uit wat je wel mooi vindt aan jezelf. Hardop! Vind je dat lastig? Start met dat waar je wel positief over kan zijn. ‘Ik heb schattige tenen.’ reken ik goed. Vind je zelfs dat lastig; Bedank je lichaam dan. Klinkt misschien raar om dit te doen. maar het hardop uitspreken dwingt je hersenen meer te focussen dan alleen het denken. Zeg tegen je benen dat je dankbaar bent dat ze je elke dag weer dragen. Vertel je armen dat ze heerlijke knuffels kunnen uitdelen. Kijk naar je mond en zeg dat ze mooi kan lachen. En ja, dat voelt ongemakkelijk. Maar het werkt wel. Echt.

    Ik heb ooit – toen ik zwaar depressief was – een lijstje gemaakt met ‘Ik ben‘ uitspraken. Ik was zo negatief over mezelf dat ik dit lijstje plakte aan de slaapkamerdeur, de badkamerdeur en naast de spiegel in de badkamer. En ik dwong mezelf om elke keer dat ik door 1 van die deuren ging 2 of meer van die uitspraken op te lezen. Ik moest dat doen van mezelf tot ik het geloofde. Dat duurde overigens heel erg lang. Volharden is het sleutelwoord.

    Wanneer jij overtuigd bent dat je niet mooi bent. Dan is de kans groot dat je (on)bewust acties onderneemt om dat aan jezelf te bevestigen.

    Bijvoorbeeld; je doet geen bikini meer aan. Of je kiest ervoor om alleen maar zwart te dragen. Of alleen verhullende kleding. Of je overschreeuwt jezelf in situaties wanneer je je onzeker voelt. Je lacht stomme grapjes weg in plaats van op te komen voor jezelf.

    Het is niet zo dat je acties pas gaan wijzigen wanneer je zelfbeeld verbetert. Fabel. Je zelfbeeld kan en zal verbeteren doordat je je acties aanpast. Draag wel kleur. Durf dat water in te gaan in bikini. Ga wel naar de sauna – en stop met excuses verzinnen. Start met opkomen voor jezelf. En wanneer je dit lang genoeg doet- groeit de liefde voor jezelf.

    Nog een actie die ik in 1 van mijn reels op Insta tipte;

    4. Wanneer je het niet hardop kan zeggen. Schrijf het dan uit. En als je het lastig vindt om zelf woorden te vinden; schrijf dan liedjes over die over jezelf liefhebben gaan. Nee, niet alleen luisteren en lezen. SCHRIJVEN. Waarom? Omdat dit je hersenen vertraagt en je dan bewuster en langer bij woorden en hun impact stil staat. Omdat je dan ook met je handen bezig bent en zo meer delen in je brein activeert. En als je daar ook iets bij tekent – of sommige delen in kleur onderstreept; dan activeer je ook je creatieve brein. En zo veranker je bepaalde denkwijzen meer in je hersenpan dan die oude nare gedachten. En wil je er nog meer bij stilstaan; doe dan de Perfect People tekencursus; want met het tekenen van al die gekke lang niet perfecte typetjes kan je de woorden die je schrijft kracht bijzetten. Nog meer actieve verwerking voor je hersenpan.

    5. Maar bovenal: verwen jezelf. Gun jouw lijf liefde en aandacht. Want je bent het meer dan waard. Koop bijvoorbeeld een lekkere lotion en smeer jezelf met aandacht in. En terwijl je je armen insmeert; vertel ze dat ze zo fantastisch kunnen knuffelen. Wanneer je je buik met zwangerschapsstriemen insmeert vertel hoe zacht je haar vindt of dat ze je kinderen zo fantastisch heeft gedragen. Vertel je kuiten dat ze je zo geweldig dragen elke dag weer … Ja dat voelt raar om te doen. Maar doe het maar gewoon. Want het werkt.

    Maak jezelf niet afhankelijk van anderen om geliefd te zijn. Heb jezelf lief. Een bijkomend effect; wanneer jij jezelf oprecht liefhebt, groeit ook de waarde van jouw liefhebben van anderen. Want Harrie Jekkers had zeker wel gelijk met zijn ‘Ik hou van mij’.

    Ben je al tot hier gekomen? Ik zei toch, wanneer ik over dit onderwerp begin te kletsen dan roert er iets in mij. Ik ben hier zo gepassioneerd en fel over. (En je je kan me uitnodigen om hierover te komen spreken voor je vrouwengroep!)

    Dit is ook de gedachte die ik had tijdens het ontwerpen van de Perfect People tekencursus. Allemaal gekke figuurtjes. Totaal niet perfect maar daardoor juist weer wel. Want boy o boy wat zou het leven saai zijn als we allemaal perfect waren. Het zijn juist de imperfecties die het leven kleur geven! Wat zou het leven nog voor uitdaging bieden wanneer niemand meer ruimte voor verbetering had?

    Ik zeg: niet perfect = perfect.

    En dat is de reden waarom ik het voortouw nam en op social media ongegeneerd (ok, met enige, of zelfs met behoorlijke schroom) een stel foto’s van mezelf in bikini plaatste) – Durf jij dat ook? #saramademedoit Als statement aan jezelf? Hoeft niet hoor, maar speel eens met de gedachte.

    Perfect People – they do exist – you are one of them.

    Leuk als je een reactie achterlaat. Ook heel tof wanneer je mijn posts (1, 2 en 3) en reel hierover op Instagram checkt en daar ook een reactie achterlaat. Je bent overigens ook van harte welkom in mijn gratis Drawing Diva’s Facebookgroep.

    Kiezen voor kleur, hoe doe je dat?

    Ken je dat; dan heb je met veel moeite een prachtige tekening neergezet … ben je bang om hem te verpesten tijdens het inkleuren. Maar kleur is zoiets krachtig! Het kan je creatie maken, maar ook breken. 

    Hoe zet je het gebruik van kleuren nu in om jouw creatieve project naar een hoger niveau te tillen? Welke kleuren passen bij elkaar en hoe kies je je kleuren voor een tekening?

    Daarom gaf ik in mijn laatste nieuwsbrie10 gouden tips voor kleurgebruik! Maar voor het overzicht vind je ze hieronder nog een keer. Zet je schrap want het is een hele kluif!

    1. Kleurenpsychologie: Kleuren hebben invloed op onze stemmingen en emoties. Wanneer je aan Nederlanders vraagt welk gevoel de kleur oranje bij ze oproept is hun (ons) antwoord mogelijk vergelijkbaar met het gevoel bij ‘rood’ van (ons) Belgen. (Yup, ik heb de dubbele nationaliteit – weten jullie dat ook weer, haha.) 
    Wanneer je in je schilderij depressie en wanhoop tot uitdrukking wil brengen zijn de regenboogkleurtjes en fuchsia roze niet voor de hand liggend om te gebruiken. Zorg ervoor dat je de psychologie van kleuren een klein beetje begrijpt voordat je aan een project met een achterliggende boodschap begint. Je kan op internet altijd zoeken naar de betekenis van kleuren. Maar wees je dus bewust dat dit tijd-en cultuur afhankelijk kan zijn. (Zo was ooit roze de geboortekleur voor jongetjes!) Een paar voorbeelden; 

    1. Wil je energie en opwinding overbrengen gebruik je bij voorkeur felle kleuren, voor de 1 is dat geel, voor de ander juist oranje of rood.
    2. Metallic kleuren zoals goud en zilver stralen luxe en glamour uit. 
    3. Pastelkleuren geven je tekening een delicaat en zacht karakter.
    4. Groen wordt vaak geassocieerd met natuur, kalmte en rust.
    5. Blauw doet denken aan water en lucht, aan vrijheid.  

    Maar hierin is balans wel weer heel belangrijk. Want teveel energie maakt schreeuwerig, teveel goud en zilver kan kitch doen lijken, teveel pastel kan kinderlijk overkomen enzoverder enzoverder. 

    Foto uit module 3 van de Perfect People tekencursus.

    2. Het kleurenwiel. Wat je echt niet kan missen als beginnend tekenaar is een kleurenwiel. Deze laat je perfect zien wat bijvoorbeeld de complementaire kleur is van blauw of groen, of welke kleur je moet toevoegen aan blauw om net een andere tint te krijgen. Het is een tool wat je kan helpen in je kleurkeuze. Wil je triadisch of juist monochromatische kleuren; deze tool laat het je zien (en ik leg je zo deze dure termen uit hoor!). In de Perfect People tekencursus laat ik je ook kort zien dat ik hem gebruik.  

    3. Gebruik complementaire kleuren naast elkaar voor een pittig en levendig contrast. Complementaire kleuren zijn kleuren die tegenover elkaar liggen in de kleurencirkel. Zo is geel bijvoorbeeld de complementaire kleur van paars. Naast elkaar is het een knallende krachtige combinatie. Ze geven elkaar als het ware een complimentje (ezelsbruggetje) In de mode worden complementaire kleuren gebruikt om een interessant en levendig contrast te creëren. Denk bijvoorbeeld aan een rode trui op een groene broek of een blauw topje op een oranje rok.  Wanneer je een typetje hebt getekend wat je een pittig en fel karakter mee wil geven is het dus een leuk idee om complementaire kleuren te gebruiken. 

    4. Meng complementaire kleurenom een schaduwkleur te maken. Natuurlijk kan je zwart of grijs gebruiken om in je tekening aan te geven waar er schaduw ligt. Maar nog levendiger en sprekender wordt je tekening wanneer je een eigen schaduwkleur maakt door een complementaire kleur aan je kleurvlak toe te voegen. Bijvoorbeeld: heb je een gele trui: voeg dan een tikje paars toe aan de schaduwzijde.  Bij kleurpotloden kan je dit doen door in laagjes te werken en over een gedeelte van het geel wat paarse laagjes te kleuren.  Werk je met aquarel of acrylverf voeg je op je palet een tikje paars aan je verf toe. (Of je verwatert je paars enorm en brengt dit rechtstreeks heel dun aan over het geel.)

    5. Koele en warme kleuren: Koele kleuren, zoals blauw en groen, hebben een rustgevend of fris effect terwijl warme kleuren, zoals rood en geel, een energiek of juist zwoel gevoel kunnen geven. Het aanpassen van de temperatuur van een kleur kan een subtiele maar effectieve manier zijn om de sfeer van een kunstwerk te veranderen. Zo komt een lichtere tint (wit toevoegen) van een warme kleur altijd iets koeler over dan de wat donkerdere tint van dezelfde kleur. Maar je kan een koele kleur ook iets warmer maken; voeg een tikje rood aan je blauw toe bijvoorbeeld. In een volgende nieuwsbrief schrijf ik nog wel een stuk waar ik wat dieper inga over het gebruik van zomerkleuren.

    6. Gebruik contrasterende kleuren om ergens de aandacht op te vestigen. Contrasterende kleuren, zoals zwart en wit, zorgen voor een duidelijk en opvallend effect. Gebruik ze om belangrijke elementen te benadrukken. Contrast maakt een tekening interessant. Zo kan je in een schilderij met helderblauwe lucht en groene bomen de schaduw van de bomen een groenblauwe tint geven zodat ze wat meer matchen met de lucht.  Het slingerende pad wat je dan in rood/bruin tinten schildert vormt een contrast waardoor het de aandacht trekt. 

    7. Kies eens voor een interessant kleurverloop. Kleurverloop is de geleidelijke overgang tussen twee of meer kleuren. Dit kan subtiel of opvallend zijn en kan worden gebruikt om diepte en dimensie te creëren. Maar je kan bijvoorbeeld ook kiezen voor een kleurverloop van links naar rechts … waarbij de kleuren elke keer iets koeler worden… 

    8. Kleurharmonie: Kleuren die goed bij elkaar passen, zorgen voor harmonie in je ontwerp. Gebruik kleurenpaletten om kleuren te vinden die goed bij elkaar passen. Vind je het lastig om leuke kleurpaletten samen te stellen? Er zijn op de markt zoveel setjes met een bepaalde kleurcombinatie. Denk bijvoorbeeld aan dit candycolor setje van Tombow. Of deze koele kleuren set van de Neocolors 2.  Je hoeft ze niet eens te kopen om wel die kleuren aan te houden. Wanneer je een tekening inkleurt, zorg dan dat je de kleuren op elkaar afstemt en ook in evenwicht aanbrengt. In de Perfect People cursus beperk ik me daarom in module drie met opzet tot 2 kleine setjes; 1 met warme en 1 met koude kleuren.  

    9. Een monochromatisch kleurpalet kan rustige elegantie en samenhang in je kunstwerk brengen. Een monochromatisch kleurenschema is een ontwerptechniek waarbij je één kleur gebruikt in verschillende tinten en nuances. Het kleurenschema kan variëren van licht tot donker en van helder tot gedempt, maar het blijft binnen hetzelfde kleurbereik. Vooral in de interieur-wereld is dit een vaak gekozen palet. Omdat het rust en samenhang toevoegt aan haar omgeving. Iets om te onthouden voor huishoudelijke tafereeltjes in je tekeningen. 

    10. Gebruik eens een triadisch kleurenschema! (Ezelsbruggetje: tri = drie) Een triadisch kleurschema is kleurpalet wat gebruik maakt van drie kleuren die gelijkmatig verdeeld zijn over de kleurencirkel.
    Deze kleuren zijn vaak complementair aan elkaar, wat betekent dat ze tegenover elkaar staan in de kleurencirkel. Een voorbeeld: De primaire kleuren rood, blauw en geel vormen samen een triadisch palet. Ze staan op gelijke afstand van elkaar in de kleurencirkel en kunnen worden gebruikt om een kleurrijk en levendig ontwerp te creëren. 

    1. Om triadische kleuren effectief te gebruiken in een kunstwerk of ontwerp, is het belangrijk om de kleuren zorgvuldig te kiezen en in balans te brengen. Dit kan worden bereikt door een van de drie kleuren te gebruiken als hoofdkleur en de andere twee kleuren te gebruiken als accenten of accentkleuren. Deze hoofdkleur kan eventueel ook op een iets andere afstand liggen op het kleurenwiel dan de andere twee. Het kleurenwiel laat je precies zien welke afstand handig is. 
    2. Een andere manier om triadische kleuren te gebruiken, is door ze in verschillende tinten en nuances te gebruiken om diepte en dimensie toe te voegen aan het ontwerp. Het gebruik van lichte en donkere tinten van de drie kleuren kan helpen om ergens de aandacht op te vestigen en extra te laten opvallen.

    Zo dat was een mond vol niet? En ik heb je flink om de oren gewapperd met wat technische termen. Maar ik hoop wel dat het je inspireert om bij een volgend project een keer heel bewust na te denken hoe je een tekening opbouwt qua kleur. 

    Bonustip: voordat je je tekening inkleurt; maak even een kopie of drie of op een los blad een vergelijkbare snelle schets en probeer eerst je kleurpalet uit! En owja: hiervoor is het swatchen uitgevonden – zo kan je sneller matchende kleuren kiezen!

    Wil je meer en vaker van me horen en dit soort tips ontvangen? Volg me op Youtube, Facebook en / of Instagram.

    Foto uit module 3 van de Perfect People tekencursus.

    10 Gouden tips voor wanneer je inkleurt met kleurpotloden.

    Op verzoek plaats ik hieronder in mijn blog ook het artikel wat je begin april in mijn nieuwsbrief kon lezen. Hier kan je het gemakkelijk terugvinden!

    Inkleuren is niet iets wat je ‘ff’ doet. Vooral niet als je met kleurpotloden werkt. En het is een groot misverstand dat inkleuren met kleurpotloden simplistisch is. Nop. Er kan heel wat techniek, oefening en denkwerk bij komen kijken. Dit hoeft natuurlijk niet, maar wil jij je creaties naar een hoger level tillen dan heb je mogelijk wat aan onderstaande tips.

    1. Zorg voor het juiste papier. Wanneer je een tekening wil inkleuren; zorg dat je hem op het juiste papier hebt getekend of geprint. Want ga je aan de slag op mixed media papier of op markerpapier met gewone kleurpotloden; dan kom je van een koude kermis thuis. Tenminste … het kan op sich wel … maar je krijgt er geen optimaal resultaat mee. Kleurpotloden houden van een heel licht structuurtje zodat je gelaagd kan werken. Markerpapier is te glad en daardoor snel verzadigd waardoor je niet heel gelaagd kan werken. Mixed Media papier is vaak te grof of deukt wat makkelijker in waardoor je lastiger kan blenden.  Het juiste papier hoeft overigens niet duur te zijn. Ik gebruik dit papier van Kangaro en voor de prijs moet je het niet laten.  Ik vind het zelfs prettig voor pastelpotloden. 
    Overigens: print je een tekening zelf; bedenk dat niet elk type inkt goed matcht met elk papier waardoor de droogtijd van de inkt langer kan duren. Niet elke printerinkt matcht ook goed met alle kleurmaterialen. 

    2. Zorg voor de juiste kleurpotloden. Dit lijkt misschien een inkoppertje. Maar echt. Er is niet voor niets zo een groot prijsverschil tussen goedkope kleurtjes en de merken zoals PoscaPolychromos of Prismacolor …. In de betere kleurpotloden zit meer pigment en minder bindmiddel. Het is de grote hoeveelheid bindmiddel wat maakt dat je minder gelaagd kan werken (potloden lijken dan te glijden over elkaar). Maar ze geven ook beduidend minder kleur af en lijken flets.  Dit zie je vooral wanneer je op gekleurd of zwart papier gaat werken. In deze gratis live liet ik het verschil zien. 

    3. Oefen met de druk die je uitoefent op de punt. Kleuren doe je niet snel snel! Je mag vooral niet te hard drukken! Wanneer je hard drukt lijkt er wel gelijk meer kleurafgifte maar je deukt tegelijk ook je papier in. Dit kan krassen op je papier veroorzaken en dat bemoeilijkt het blenden. Start altijd met een zachte hand en werk voorzichtig steeds iets harder. 

    4. Kleur in laagjes. Laag over laag over laag.  Mijn mooiste tekeningen hebben vaak meer dan 10 lagen! Meerdere lagen brengen diepte en dimensie in je tekening. Wissel ook af met meerdere kleurtinten in 1 laag.  

    5. Regel van 3. Hou je zoveel mogelijk aan de regel van drie. Wil je een vlak geel maken? Gebruik dan 3 tinten geel.  Dit kan je doen door 3 lagen in verschillende tinten over elkaar aan te brengen. Maar je kan ook aan de ene kant van een vlak een wat donkerder tint gebruiken en zachtjes de kleur laten overlopen naar een lichtere tint. 


    6. Blend kleuren. Maak gebruik van blendtechnieken om kleuren te mengen en overgangen tussen kleuren te verzachten. Dit kan ook door middel van speciale blendpotloden, een stukje tissue of een wattenstaafje of zelfs geurloze terpentine afhankelijk van het type kleurpotlood wat je gebruikt.  

    7. Breng schaduw en contrast aan. Wanneer je bijvoorbeeld een trui inkleurt; onderaan de armen is er schaduwwerking – afhankelijk van waar de lichtbron staat uiteraard.  Gebruik voor de schaduw niet altijd grijs of zwart! Een net iets donkerdere tint van de gebruikte kleur kan vaak al een subtiel en realistischer verschil maken. Heb je een gele trui, gebruik dan bijvoorbeeld oranje of bruin als schaduwkleur … 

    8. Experimenteer met structuur. Je potloodstreken allemaal zachtjes en voorzichtig in dezelfde richting kleuren geeft het meest egale effect. Dat, of juist heel zachte circulaire bewegingen. Maar je kan ook in een raster werken, of afwisselen in de druk waarmee je streepjes zet …het geeft allemaal een net iets ander effect. Hierdoor kan je je kleuroppervlak ruw, wollig of juist glad doen lijken. 

    9. Kleur … kies vooraf een duidelijk kleurenpalet. Kies kleuren die bij elkaar passen, en denk na hoe je door middel van contrast of kleurcombinaties een bepaald gevoel kan overbrengen. Door hier vooraf over na te denken komt je tekening vaak meer als een geheel over.  Maar hier valt zoveel over te zeggen en te leren, dus 10 gouden tips voor het uitkiezen en het gebruik van kleuren krijg je in een volgende nieuwsbrief! 

    10. Maak gebruik van de kleur en structuur van het materiaal waarop je werkt. Wit papier leent zich bijvoorbeeld voor het aanbrengen van highlights en glans door wat stukjes open te laten. Zwart papier zet op deze wijze juist schaduw extra aan … maar probeer ook eens ondergronden zoals leer, hout of karton. (Dit laatste is overigens niet voor alle kleurpotloden geschikt. Posca potloden zijn hiervoor ideaal. )


    Bonustip 11: Experimenteer met het mixen en gebruiken van verschillende materialen. Zo kan een kneedgum over je kleur rollen een verzachtende werking hebben. Of wat dacht je van schuurpapier – voor het net iets scherper maken van je punt en dan het slijpsel opvangen : dit gekleurde schaafsel kan je weer met een kwastje op je papier aanbrengen voor een wollig effect. 

    En last but not least: wees geduldigInkleuren met kleurpotlood is absoluut een geduldwerkje. Om een voorbeeld te geven; ik ben al meer dan 6 uur bezig om mijn eigen Perfect People kleurplaat in te kleuren. Laag voor laag voor laag … nadenkend over welke kleur uit mijn pallet waar … welk structuurtje waar … Dit klinkt als lang … maar als je bedenkt dat het uurtjes zijn waar je rustig van wordt; dan zijn het gouden uurtjes geweest.

    Zoals met elke kunstvorm is oefenen de sleutel tot verbetering. 

    Hopelijk zijn deze tips een waardevolle inspiratie voor het inkleuren van jouw volgende tekening! 

    Wil je meer en vaker van me horen en dit soort tips ontvangen? Volg me op Youtube, Facebook en / of Instagram.

    Do what makes your soul shine

    𝗪𝐚𝐧𝐧𝐞𝐞𝐫 @𝐲𝐚𝐬 𝐞𝐞𝐧 𝐭𝐢𝐩 𝐠𝐞𝐞𝐟𝐭 … 𝐝𝐚𝐧 𝐤𝐚𝐧 𝐢𝐤 𝐧𝐢𝐞𝐭 𝐚𝐧𝐝𝐞𝐫𝐬 𝐝𝐚𝐧 𝐡𝐞𝐦 𝐮𝐢𝐭𝐩𝐫𝐨𝐛𝐞𝐫𝐞𝐧 … ⁣⁣⁣⁣

    Een aantal weken geleden opperde Yassmin om een 𝐯𝐢𝐬𝐢𝐨𝐧𝐛𝐨𝐚𝐫𝐝 te maken. En gisteravond ging ik ermee aan de slag. ⁣⁣⁣⁣

    Vol goede moed had ik een stel magazines gekocht – waarbij ik me schromelijk vergiste in de prijs want 1 ervan kostte meer dan 20€ 🥴. Zegt Yass doodleuk dat zij hem digitaal gaat maken. ⁣⁣⁣⁣

    Lol. Had ook gekund. Maar ik ben toch iets meer een 𝐡𝐚𝐧𝐝𝐞𝐧 𝐢𝐧 𝐝𝐞 𝐤𝐥𝐞i kinda girl dus ik zette stug door. Nodigde twee vriendinnen uit hetzelfde te doen (jammer dat je zo ver weg woont Yass!) en zo eindigden we gisteravond in deze bende.⁣⁣⁣⁣

    Met mijn wensen en doelen voor aankomend jaar in het achterhoofd begon ik te bladeren en scheurde alles uit wat ook maar enigszins resoneerde met mijn gevoel erbij. ⁣⁣⁣⁣

    Toen was de tafel nog geen chaos. Maar dan… wat ga je gebruiken … ⁣⁣? ⁣⁣Dat een visionboard niet ‘mooi’ hoeft te zijn hielp enigszins- maar toch worstelde ik met het structureren en vormgeven. Misschien is dat tekenend voor hoe ik in mijn bedrijf sta? ⁣⁣

    Ik weet dat ik hou van structuur – maar dan wel met voldoende ruimte om te spelen. Een groot – misschien wel het grootste aandachtspunt moest worden: 𝐥𝐢𝐞𝐟 𝐳𝐢𝐣𝐧 𝐯𝐨𝐨𝐫 𝐦𝐞𝐳𝐞𝐥𝐟. Want ik kan nog zoveel leuke plannen hebben – niet alles wat leuk is, is gezond. ⁣⁣⁣⁣

    Dit is mijn visionboard geworden. Ergens ook een beetje een mix met een moodboard denk ik. Maar dat is ok. ⁣⁣⁣⁣

    Mijn doelen staan er niet letterlijk op maar zijn er zeker wel in verweven. ⁣ En vandaag had ik er al gelijk wat aan. ⁣

    Ik kreeg een vervelende mail. Zo eentje die me deed twijfelen aan alles en nog wat. En dus keek ik naar mijn visionboard. ‘Do what makes your soul shine.’ En ik zag die deur… en wat ik gister niet eens bedacht maar nu wel: je kan je nog zo focussen op een doel, wanneer je de pracht van de route er naartoe niet ziet – dan mis je teveel. ⁣

    𝐄𝐧 𝐢𝐤 𝐰𝐢𝐬𝐭 𝐰𝐚𝐭 𝐦𝐞 𝐭𝐞 𝐝𝐨𝐞𝐧 𝐬𝐭𝐨𝐧𝐝. ⁣

    Heb jij wel eens een visionboard gemaakt? Hoe ga jij tewerk? 𝗪𝐚𝐭 𝐡𝐚𝐚𝐥 𝐣𝐢𝐣 𝐞𝐫𝐮𝐢𝐭? ⁣

    Wil je meer en vaker van me horen? Volg me op Youtube, Facebook en / of Instagram.

    ⁣⁣⁣

    Omhoog ↑